| Kategorija: | Ekonomske statistike |
| Oblast: | Građevinarstvo |
| Istraživanje / popis: | Cijena stanova u novogradnji |
Napomena: Ukoliko imate neko pitanje u vezi metapodataka, obratite se nadležnima u MONSTAT-u.
| 1. Kontakt podaci Vrh | |
| 1.1. Nadležna organizacija: | Uprava za statistiku Crne Gore - MONSTAT |
| 1.2. Nadležna organizaciona jedinica: |
Odsjek statistike kratkoročnih indikatora |
| 1.5. Adresa kontakta: | IV Proleterske br. 2, 81000 Podgorica Crna Gora |
| 2. Podaci o ažuriranju metapodataka Vrh | |
| 2.1. Datum poslednje potvrde validnosti: |
17/11/2023 |
| 2.2. Datum poslednje diseminacije: |
29/12/2023 |
| 2.3. Datum poslednjeg ažuriranja: |
17/11/2023 |
| 3. Prezentacija statističkih podataka Vrh | |
| 3.1. Opis podataka: | Cilj istraživanja je prikupljanje podataka neophodnih za obračun prosječne cijene kvadratnog metra stana u novogradnji, koja se odnosi na stanove prodate u stambenim zgradama na teritoriji Crne Gore, shodno zaključenom ugovoru o kupoprodaji sa investitorom, a koji proizvodi obligacione odnose. Prosječna cijena kvadratnog metra stana u novogradnji uključuje stanove prodate od strane privrednih društava, kao i stanove prodate od strane solidarne stambene izgradnje. |
| 3.2. Klasifikacije koje se koriste u istraživanju / popisu: |
NACE Rev.2 |
| 3.3. Sektori obuhvaceni istraživanjem / popisom: |
Adresar izvještajnih jedinica istraživanja o cijenama stanova u novogradnji čine: - privredna društva koja su prema klasifikaciji djelatnosti NACE Rev.2 registrovani u sektor F - građevinarstvo (oblast 41, 42, 43) i - privredna društva (KAU) koja nijesu registrovana u sektor F, ali imaju poslovne jedinice koje izvode građevinske radove. |
| 3.4. Statistički pojmovi koji se javljaju u istraživanju / popisu: |
Ovim istraživanjem prikupljaju se informacije o cijeni stana po 1m? korisne površine u Eurima u koju su uključeni: - Cijena uređenja građevinskog zemljišta, koju čine sledeći elementi: pribavljanje zemljišta (snimanje i procjena objekata, otkup i naknada sopstvenicima, sudski troškovi itd.), rušenje objekata, raseljavanje stanara, obezbjeđenje stanova za njihovo preseljenje, izrada detaljnih urbanističkih planova i projekata, ispitivanje terena, sanacioni radovi, radovi u vezi zaštite životne sredine i spomenika kulture, uređenje terena oko zgrade, komunalnog opremanja zemljišta u koje po pravilu ulaze troškovi izgradnje sekundarne mreže za elektriku, vodovod, kanalizaciju, telefon itd., kao i odgovarajući dio troškova primarne mreže; priključka na komunalnu mrežu (za elektriku, vodovod itd.); - Cijena građenja, u koju su uključeni svi troškovi građenja, zanatsko-završnih radova i instalacionih radova na zgradi i stanovima, kao i opreme zgrada i stanova, ukoliko je predviđena; - Ostali troškovi, kao što su doprinosi za sklonište, doprinosi i takse za priključke za električnu mrežu i druge komunalne objekte, troškovi stručne službe koja organizuje i vrši nadzor nad izgradnjom, kamate na zajmove i avanse, takse za pribavljanje dozvole za građenje, PDV itd. Ovdje se iskazuju i troškovi projektovanja zgrade. |
| 3.5. Statistička jedinica: | Izvještajne jedinice su preduzeća koja prodaju stanove odnosno investitori. |
| 3.6. Statistička populacija: | Cijene novoizgrađenih prodatih stanova, kao predmet ovog istraživanja, moraju se obuhvatiti za sve prodate stanove u stambenim zgradama na teritoriji Crne Gore, za koje je zaključen ugovor o kupoprodaji, a koji proizvodi obligacione odnose. |
| 3.7. Referentna oblast: | Podaci se odnose na čitavu teritoriju Crne Gore. Prosječna cijena kvadratnog metra stana u novogradnji publikuje se prema sljedećem teritorijalnom principu: Crna Gora, Glavni grad Podgorica, Primorski region: Bar, Budva, Herceg Novi, Kotor, Tivat i Ulcinj, Središnji region: Cetinje, Danilovgrad, Niksić, Tuzi i Zeta, Sjeverni region: Andrijevica, Berane, Bijelo Polje, Gusinje, Kolašin, Mojkovac, Petnjica, Plav, Pljevlja, Plužine, Rožaje, šavnik i žabljak. |
| 3.8. Vremenska pokrivenost: | Podaci o cijenama stanova u novogradnji dostupni su od 2006. godine |
| 3.9. Osnovni (bazni) period: | Referentni period |
| 4. Mjerna jedinica Vrh | |
| Vrijednosti su izražene u Eurima. | |
| 5. Referentni period Vrh | |
| Od 2011. godine ovo istraživanje se sprovodi na kvartalnom nivou kako bi bilo usklađeno sa regulativama EU. | |
| 6. Institucionalno ovlašćenje Vrh | |
| 6.1. Pravni akti i drugi dogovori: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike (Sl.list Crne Gore br. 18/12, 47/19) definisane su odredbe za prikupljanje, obradu i diseminaciju podataka. Zakon pruža Upravi za statistiku pravno ovlašćenje da prikuplja i pristupa podacima potrebnim za sprovođenje Programa i Godišnjeg plana. Zakon daje prioritet upotrebi administrativnih podataka, kao i pravo pristupa individualnim podacima koji su rezultat istraživanja ostalih proizvođača zvanične statistike. Kao dopuna zakonskim odredbama, Uprava za statistiku je potpisala više memoranduma o saradnji sa imaocima administrativnih podataka. |
| 6.2. Dijeljenje podataka: | Potpisani Sporazumi o saradnji sa proizvođačima zvanične statistike: 1. Upravom prihoda i carina 2. Ministarstvom finansija i socijalnog staranja 3. Centralnom bankom Crne Gore 4. Trilateralni sporazum (MONSTAT, Min.fnansija i CBCG) Međunarodne institucije: 1. EUROSTAT 2. UN organizacije 3. MMF 4. Svjetska banka |
| 7. Povjerljivost statističkih podataka Vrh | |
| 7.1. Povjerljivost - politika: | članovi 53-60 Zakona o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12, 47/19) daju okvir za zaštitu, korišćenje i prenos povjerljivih podataka. MONSTAT je izradio dva sveobuhvatna Pravilnika koji pokrivaju procedure za zaštitu ličnih podatka, kao i vođenje pojedinačnih evidencija. U cilju realizacije zakonskog okvira o funkcionisanju bezbjednosnog sistema i statističke povjerljivosti usvojen je Pravilnik o čuvanju statističkih podatka kojim se uređuje način, vrijeme, tehnički uslovi i organizacija čuvanja statističkih podataka, radi sprečavanja njihovog uništavanja, otuđivanja i neovlašćenog korišćenja, kao i Pravilnik o sadržaju i načinu vođenja evidencije o korisnicima individualnih statističkih podataka kojim se propisuje sadržaj i način vođenja evidencije o korisnicima individualnih statističkih podataka. članom 59 pristup povjerljivim podacima zvanične statistike ograničen je na lica koja obavljaju poslove i zadatke kod proizvođača zvanične statistike i do stepena u kojem su ti podaci neophodni za proizvodnju zvanične statistike. Lica koja obavljaju poslove i zadatke kod proizvođača zvanične statistike dužna su da potpišu Izjavu o poštovanju principa povjerljivosti. Zakon o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike je u skladu sa Regulativom 223/2009 i Regulativom (EU) 2015/759 od 29. aprila 2015. godine koje regulišu i odredbe povjerljivosti. Vlada Crne Gore je usvojila Izjavu o posvećenosti povjerenju u zvaničnu statistiku Crne Gore (Commitment of Confidence). |
| 7.2. Povjerljivost - tretman podataka: |
Zaposleni u Upravi za statistiku Crne Gore potpisuju povjerljive izjave o poštovanju povjerljivosti podataka, i za svako namjerno kršenje povjerljivosti statističkih podataka predviđene su znatne zakonske mjere. članom 54 Zakona o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike Crne Gore (Sl.list RCG , br.18/12, 47/19) je regulisano da se podaci prikupljeni, obrađeni i sačuvani za potrebe zvanične statistike smatraju povjerljivim, ako je na osnovu tih podataka moguće neposredno ili posredno identifikovati izvještajne jedinice, čime se otkrivaju pojedinačni podaci. Izveštajna jedinica se neposredno identifikuje imenom, nazivom ili adresom, odnosno preko dodijeljenog identifikacionog broja. Posredna identifikacija je utvrđivanje identiteta izvještajne jedinice dedukcijom, uzimajući u obzir sve mjere da bi se identifikovala izvještajna jedinica. Podaci za čije korišćenje su izvještajne jedinice dale izričit pristanak ne smatraju se povjerljivim. |
| 8. Pravila diseminacije Vrh | |
| 8.1. Kalendar objavljivanja podataka: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12, 47/19) se propisuje da proizvođači zvanične statistike pripremaju, ažuriraju i objavljuju Kalendar objavljivanja statističkih podataka. Objavljuje se na internet stranici Uprave za statistiku najkasnije do 20. decembra za narednu godinu, za sve proizvođače zvanične statistike koji uključuje datume objavljivanja statističkih podataka. Svaka promjena u datumu objavljivanja u Kalendaru objavljuje se unaprijed u skladu sa Procedurom o neplaniranim revizijama. |
| 8.2. Pristup kalendaru (link ili referenca): |
https://monstat.org/uploads/files/O%20NAMA/Kalendar%20objavljivanja%20statsitičkih%20podataka%20za%202022.%20godinu%20-%20%20finalna%20verzija%2028.12.2021.%20za%20web%20sajt(1).pdf |
| 8.3. Korisnički pristup: | Opšti cilj proizvođača zvanične statistike jeste zadovoljenje potreba svojih korisnika i da na razumljiv način učini dostupnim svim korisnicima statističke podatke u isto vrijeme i pod istim uslovima. Uprava za statistiku je u obavezi da proizvodi i vrši diseminaciju zvanične statistike na objektivan, transparentan i profesionalan način, tako da svi korisnici budu ravnopravno tretirani. |
| 9. Učestalost (frekvencija) diseminacije Vrh | |
| Ovo istraživanje se diseminira kvartalno i godišnje shodno Kalendaru objavljivanja statističkih podataka. | |
| 10. Dostupnost i jasnoca Vrh | |
| 10.1. Štampana izdanja: | Podaci su dostupni na sajtu: https://www.monstat.org/cg/page.php?id=461&pageid=461 |
| 10.2. Publikacije: | Uprava za statistiku objavljuje sljedeće redovne publikacije: Statistički Godišnjak, Crna Gora u brojkama, Mjesečni statistički pregled. Pored navedenih redovnih, Uprava za statistiku objavljuje i vanredne publikacije. Neke od najznačajnijih vanrednih publikacija su sljedeće: žene i muškarci u Crnoj Gori, Najcešće korišćeni statistički podaci. Sve publikacije koje objavljuje Uprava za statistiku dostupne su na sljedećem linku: http://monstat.org/cg/publikacije.php |
| 10.3. Onlajn baza podataka: | http://195.66.179.231/PXWeb/pxweb/sr/Kratkoro%C4%8Dni%20indikatori/Kratkoro%C4%8Dni%20indikatori__Gradjevinarstvo__Cijena%20stanova%20u%20novogradnji/TABELA%201.px/?rxid=50e948aa-b886-4fc8-bb52-96fcf57d1047 |
| 10.4. Pristup mikro-podacima: | Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12, 47/19) regulisana su pravila pod kojim spoljni korisnici mogu dobiti pristup individualnim podacima za potrebe istraživanja. članom 58 definisane su vrste naučnih i istraživačkih organizacija koje mogu dobiti takve podatke. Davanje individualnih podatka bez identifikatora moguće je isključivo na pisani zahtjev naučno-istraživačkih ustanova, u svrhu obavljanja naučnoistraživačke djelatnosti, kao i međunarodnih statističkih organizacija i proizvođača statistike iz drugih država. Istraživački subjekt potpisuje Ugovor sa Upravom za statistiku, kao i Izjavu o poštovanju principa povjerljivosti. Proizvođaci zvanične statistike vode posebnu evidenciju o korisnicima i o svrsi za koju su statistički podaci dati na korišćenje. |
| 10.5. Drugo: | Podaci se šalju Eurostatu u predviđenoj dinamici. |
| 10.6. Dokumentacija o metodologiji: |
Metodologija istraživanja o cijenama stanova u novogradnji je dostupna na web sajtu monstata: http://monstat.org/uploads/files/gradjevinarstvo/Cijene%20stanova%20u%20novogradnji/2020/Metodologija_Cijene%20stanova%20u%20novogradnji_2021.pdf |
| 10.7. Dokumentacija o kvalitetu: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19) definisana je posvećenost kvalitetu, kojom se obezbjeđuje da proizvođači zvanične statistike u Crnoj Gori rade i sarađuju u skladu sa međunarodnim principima kvaliteta statističkog sistema. U skladu sa Deklaracijom kvaliteta ESS, članom 338 Ugovora o funkcionisanju EU, Regulativom 759/2015 i 223/2009 i Kodeksom prakse Evropske statistike usvojena su sljedeća dokumenta: 1. Strategija kvaliteta Uprave za statistiku 2. Vodič za implementaciju Strategije kvaliteta u Upravi za statistiku; 3. Implementacioni plan |
| 11. Upravljanje kvalitetom statističkih podataka Vrh | |
| 11.1. Obezbjeđivanje kvaliteta: | Uprava za statistiku se opredijelila za implementaciju elemenata TQM (Total quality management) modela koji podstiče razvoj i unapređenje funkcionisanja: - institucije, - proizvodnje rezultata zvanične statistike i - pojedinca. U srednjem roku Uprava za statistiku se opredijelila za implementaciju TQM modela kroz sljedeće ciljeve: 1. Stroga posvećenost korisnicima i ostalim zainteresovanim stranama, 2. Kvalitetni statistički procesi i proizvodi, 3. Profesionalna orijentacija zaposlenih, 4. Stalna unapređenja, 5. Smanjenje opterećenja izvještajnih jedinica. |
| 11.2. Procjena kvaliteta: | Procjenjuje se da je kvalitet istraživanja o cijenama stanova u novogradnji visok obzirom da su njegovi koncepti i metodologija razvijeni u skladu sa međunarodnim standardima i korišćenjem najbolje evropske prakse. U toku je dalji rad na poboljšanju kvaliteta i uporedivosti podataka. |
| 12. Značaj statističkih podataka Vrh | |
| 12.1. Potrebe korisnika: | Međunarodni korisnici: - Eurostat - Svjetska banka - UN organizacije - Međunarodni monetarni fond Nacionalni korisnici: - Ministarstva i drugi organi javne uprave - Lokalne samouprave i drugi organi lokalne uprave - Centralna banka - nevladine organizacije - studenti - istraživači - mediji |
| 12.2. Zadovoljstvo korisnika: | Uprava za statistiku je usvojila Strategiju upravljanja kvalitetom, Vodič za implementaciju Strategije upravljanja kvalitetom, kao i Implementacioni plan za sprovođenje politike kvaliteta. U cilju mjerenja stepena do kojeg ispunjava svoje obaveze prema korisnicima i u sklopu nove politike kvaliteta, Uprava za statistiku je sprovela istraživanje o zadovoljstvu korisnika. Rezultati istraživanja dostupni su na web stranici Uprave za statistiku, link: https://www.monstat.org/uploads/files/O%20NAMA/2.%20Izvjestaj%20o%20zadovoljstvu%20korisnika%20-%202022_FINAL(1).pdf |
| 12.3. Potpunost podataka: | Istraživanje je u skladu sa nacionalnim zahtjevima i zahtjevima propisanim regulativom EU 2019/2152. |
| 13. Tačnost i pouzdanost statističkih podataka Vrh | |
| 13.1. Opšta procjena: | Nije relevantno. |
| 13.2. Greška uzorka: | Nije relevantno. |
| 13.3. Ne-uzorkovana greška: | Nije relevantno. |
| 14. Pravovremenost i tačnost objavljivanja podataka Vrh | |
| 14.1. Pravovremenost: | Podaci se publikuju 50 dana nakon završenog referentnog perioda. |
| 14.2. Tačnost: | Rokovi za objavljivanje podataka ovog istraživanja u toku 2022. godine su djelimično ispunjeni u skladu sa kalendarom objavljivanja. |
| 15. Koherentnost i uporedivost statističkih podataka Vrh | |
| 15.1. Geografska uporedivost: | Nije relevantno. |
| 15.2. Vremenska uporedivost: | Nije relevantno. |
| 15.3. Domen usklađenosti: | Nije relevantno. |
| 15.4. Interna usklađenost: | Podaci su interno koherentni. |
| 17. Revizija statističkih podataka Vrh | |
| 17.1. Politika revizije: | Uprava za statistiku je usvojila politiku revizije i ista je dostupna na web sajtu http://www.monstat.org/cg/page.php?id=1493&pageid=1493 |
| 17.2. Praksa revizije: | Tipicne revizije su minimalne. Značajne revizije se koriste samo ukoliko dođe do metodoloških promjena. |
| 18. Obrada statističkih podataka Vrh | |
| 18.1. Izvor podataka: | Izvještajne jedinice su preduzeća koja prodaju stanove, odnosno investitori. |
| 18.2. Učestalost (frekvencija) prikupljanja podataka: |
Podaci se prikupljaju kvartalno. |
| 18.3. Prikupljanje podataka: | Podaci se prikupljaju putem upitnika (poštom, mailom ili faksom). |
| 18.6 Prilagođavanje podataka: |
Nije relevantno |
| 19. Komentar Vrh | |
