| Kategorija: | Ekonomske statistike |
| Oblast: | Industrija |
| Istraživanje / popis: | Industrijska proizvodnja (PRODCOM) |
Napomena: Ukoliko imate neko pitanje u vezi metapodataka, obratite se nadležnima u MONSTAT-u.
| 1. Kontakt podaci Vrh | |
| 1.1. Nadležna organizacija: | Uprava za statistiku Crne Gore - MONSTAT |
| 1.2. Nadležna organizaciona jedinica: |
Odsjek statistike kratkoročnih indikatora |
| 1.5. Adresa kontakta: | IV Proleterske br. 2, 81000 Podgorica Crna Gora |
| 2. Podaci o ažuriranju metapodataka Vrh | |
| 2.1. Datum poslednje potvrde validnosti: |
28/11/2023 |
| 2.2. Datum poslednje diseminacije: |
29/12/2023 |
| 2.3. Datum poslednjeg ažuriranja: |
28/11/2023 |
| 3. Prezentacija statističkih podataka Vrh | |
| 3.1. Opis podataka: | Cilj istraživanja je prikupljanje podataka neophodnih za obračun količine proizvodnje industrijskih proizvoda na teritoriji Crne Gore i vrijednosti niihove realizacije. Podaci će biti raspoloživi na nivou proizvoda u skladu sa važećom PRODCOM listom. |
| 3.2. Klasifikacije koje se koriste u istraživanju / popisu: |
Klasifikacije korištene u sprovođenju istraživanja su: NACE Rev. 2 PRODCOM lista |
| 3.3. Sektori obuhvaceni istraživanjem / popisom: |
Okvir za listu preduzeća formiran je na osnovu podataka iz statističkog biznis registra, a koji obuhvata sve aktivne poslovne subjekte iz oblasti industrije (sektori B i C klasifikacije KD 2010) kao i dijelovi privrednih društava (KAU) koji se bave industrijskom proizvodnjom. Iz okvira su isključena preduzeća čiji je promet jednak nuli. Lista izvještajnih jedinica uključuje preduzeća i KAU sa 5 i više zaposlenih i proizvode količine proizvoda veće od jedinice mjere preporučene PRODCOM listom. |
| 3.4. Statistički pojmovi koji se javljaju u istraživanju / popisu: |
Proizvod nastaje kao posljedica neke industrijske aktivnosti, a definisan je Nomenklaturom industrijskih proizvoda za godišnje istraživanje industrijske proizvodnje. Termin proizvod koristi se kao opšti, kako za proizvode koji imaju fizicku dimenziju tako i za industrijske usluge. Pod gotovim proizvodom smatra se svaki proizvod koji je dostigao odgovarajuci stepen prerade, tako da je u Nomenklaturi za godišnje istraživanje industrijske proizvodnje naveden pod posebnom šifrom i posebnim nazivom. Proizvod je gotov kada njegovu ispravnost provjeri fabrička ili druga kontrola kvaliteta proizvoda. Neispravni proizvodi ne smatraju se gotovim proizvodima. Ostvarena proizvodnja predstavlja ukupno ostvarenu proizvodnju datog proizvoda, izraženu u odgovarajućoj jedinici mjere, u prethodnoj godini u odnosu na godinu obrade izvještaja i odnosi se na period koji odgovara kalendarskoj godini. Odnosi se na proizvodnju koja je završena u godini za koju se podnosi izvještaj na teritoriji Crne Gore. Pod uslužnom proizvodnjom podrazumijeva se proizvodnja korišcenjem sirovina naručioca i za njegov račun, tako da se proizvodjač ne javlja kao vlasnik robe, već samo kao izvršilac usluge. Uslužna proizvodnja iskazuje se šifrom, nazivom i jedinicom mjere predvidjenom za dati proizvod, ali u odvojenom redu, uz posebnu šifru u koloni "vrsta proizvodnje", koja označava uslugu. Prodaja (realizacija) proizvoda - u obzir se uzimaju količine proizvoda koje se isporučuju van privrednog društva za koje se podnosi izvještaj i za koje je ispostavljena faktura. |
| 3.5. Statistička jedinica: | Jedinice posmatranja za praćenje industrijske proizvodnje su preduzeća (privredna društva) sa 5 i više zaposlenih, sa prometom iskazanim u završnom računu u prethodnoj godini, čija je osnovna djelatnost industrijska proizvodnja (odnosno razvrstana u sektorima B i C klasifikacije KD 2010), kao i dijelovi privrednih društava (KAU) koji se bave industrijskom proizvodnjom. |
| 3.6. Statistička populacija: | Izvještajne jedinice su privredna drustva i KAU koja se bave industrijskom proizvodnjom i koja su u Statističkom poslovnom registru registrovana u sektorima B (Vađenje ruda i kamena) i C (Prerađivačka industrija). |
| 3.7. Referentna oblast: | Teritorija Crne Gore |
| 3.8. Vremenska pokrivenost: | Podaci su dostupni od 2006. godine. |
| 3.9. Osnovni (bazni) period: | Nije dostupan. |
| 4. Mjerna jedinica Vrh | |
| Vrijednost realizacije u EUR. Količina gotovih proizvoda u navedenim mjernim jedinicama: m2 (metar kvadratni), m3 (metar kubni), t (tona), hiljade efektivnih casova rada, hl (hektolitri). | |
| 5. Referentni period Vrh | |
| Podaci se prikupljaju za referentni period od godinu dana. | |
| 6. Institucionalno ovlašćenje Vrh | |
| 6.1. Pravni akti i drugi dogovori: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike (Sl.list Crne Gore br. 18/12 i 47/19) definisane su odredbe za prikupljanje, obradu i diseminaciju podataka. Zakon pruža Upravi za statistiku pravno ovlašćenje da prikuplja i pristupa podacima potrebnim za sprovodenje Programa i Godišnjeg plana. Zakon daje prioritet upotrebi administrativnih podataka, kao i pravo pristupa individualnim podacima koji su rezultat istraživanja ostalih proizvodača zvanične statistike. Kao dopuna zakonskim odredbama, Uprava za statistiku je potpisala više memoranduma o saradnji sa imaocima administratvnih podataka. |
| 6.2. Dijeljenje podataka: | Potpisani Sporazumi o saradnji sa proizvodačima zvanične statistike: 1. Upravom prihoda i carina 2. Ministarstvom finansija i socijalnog staranja 3. Centralnom bankom Crne Gore 4. Trilateralni sporazum (MONSTAT, Ministarstvo finansija i socijalnog staranja i CBCG) Medunarodne institucije: 1. EUROSTAT 2. UN organizacije 3. MMF 4. Svjetska banka |
| 7. Povjerljivost statističkih podataka Vrh | |
| 7.1. Povjerljivost - politika: | članovi 53-60 Zakona o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12, 47/19) daju okvir za zaštitu, korišćenje i prenos povjerljivih podataka. MONSTAT je izradio dva sveobuhvatna Pravilnika koji pokrivaju procedure za zaštitu ličnih podatka, kao i vodenje pojedinačnih evidencija. U cilju realizacije zakonskog okvira o funkcionisanju bezbjednosnog sistema i statističke povjerljivosti usvojen je Pravilnik o čuvanju statističkih podatka kojim se uređuje način, vrijeme, tehnički uslovi i organizacija čuvanja statističkih podataka, radi sprečavanja njihovog uništavanja, otuđivanja i neovlašćenog korišćenja, kao i Pravilnik o sadržaju i načinu vodenja evidencije o korisnicima individualnih statističkih podataka kojim se propisuje sadržaj i način vođenja evidencije o korisnicima individualnih statističkih podatka. članom 59 pristup povjerljivim podacima zvanične statistike ograničen je na lica koja obavljaju poslove i zadatke kod proizvođača zvanične statistike i do stepena u kojem su ti podaci neophodni za proizvodnju zvanične statistike. Lica koja obavljaju poslove i zadatke kod proizvođača zvanične statistike dužna su da potpišu Izjavu o poštovanju principa povjerljivosti. Zakon o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike je u skladu sa Regulativom 223/2009 i Regulativom (EU) 2015/759 od 29. aprila 2015. godine koje regulišu i odredbe povjerljivosti. Vlada Crne Gore je usvojila Izjavu o posvećenosti povjerenju u zvaničnu statistiku Crne Gore (Commitment of Confidence). |
| 7.2. Povjerljivost - tretman podataka: |
Zaposleni u Upravi za statistiku Crne Gore potpisuju povjerljive izjave o poštovanju povjerljivosti podataka, i za svako namjerno kršenje povjerljivosti statistickih podataka predviđene su znatne zakonske mjere. članom 54 Zakona o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike Crne Gore ( Sl.list RCG , br.18/12, 47/19) je regulisano da se podaci prikupljeni, obrađeni i sačuvani za potrebe zvanične statistike smatraju povjerljivim, ako je na osnovu tih podataka moguće neposredno ili posredno identifikovati izvještajne jedinice, čime se otkrivaju pojedinačni podaci. Izveštajna jedinica se neposredno identifikuje imenom, nazivom ili adresom, odnosno preko dodijeljenog identifikacionog broja. Posredna identifikacija je utvrđivanje identiteta izvještajne jedinice dedukcijom, uzimajuci u obzir sve mjere da bi se identifikovala izvještajna jedinica. Podaci za čije korišcenje su izvještajne jedinice dale izričit pristanak ne smatraju se povjerljivim. |
| 8. Pravila diseminacije Vrh | |
| 8.1. Kalendar objavljivanja podataka: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12, 47/19) se propisuje da proizvodaci zvanične statistike pripremaju, ažuriraju i objavljuju Kalendar objavljivanja statističkih podataka. Objavljuje se na internet stranici Uprave za statistiku najkasnije do 20. decembra za narednu godinu, za sve proizvodače zvanične statistike koji uključuje datume objavljivanja statističkih podataka. Svaka promjena u datumu objavljivanja u Kalendaru objavljuje se unaprijed u skladu sa Procedurom o neplaniranim revizijama. |
| 8.2. Pristup kalendaru (link ili referenca): |
https://monstat.org/uploads/files/O%20NAMA/Kalendar%20objavljivanja%20statsiti%C4%8Dkih%20podataka%20za%202022.%20godinu%20-%20%20finalna%20verzija%2028.12.2021.%20za%20web%20sajt(1).pdf |
| 8.3. Korisnički pristup: | Opšti cilj proizvodača zvanične statistike jeste zadovoljenje potreba svojih korisnika i da na razumljiv način učini dostupnim svim korisnicima statističke podatke u isto vrijeme i pod istim uslovima. Uprava za statistiku je u obavezi da proizvodi i vrši diseminaciju zvanične statistike na objektivan, transparentan i profesionalan način, tako da svi korisnici budu ravnopravno tretirani. |
| 9. Učestalost (frekvencija) diseminacije Vrh | |
| Godišnje u skladu sa Kalendarom objavljivanja statističkih podataka. | |
| 10. Dostupnost i jasnoca Vrh | |
| 10.1. Štampana izdanja: | Podaci su dostupni na web sajtu:http://monstat.org/cg/page.php?id=641&pageid=34 |
| 10.2. Publikacije: | Uprava za statistiku objavljuje sljedeće redovne publikacije: Statistički Godišnjak, Crna Gora u brojkama, Mjesečni statistički pregled. Pored navedenih redovnih, Uprava za statistiku objavljuje i vanredne publikacije. Neke od vanrednih publikacija su sljedeće: žene i muškarci u Crnoj Gori, Najčešće korišćeni statistički podaci. Sve publikacije koje objavljuje Uprava za statistiku dostupne su na sljedecem linku:http://monstat.org/cg/publikacije.php?id=100 |
| 10.3. Onlajn baza podataka: | http://monstat.org/cg/pxweb.php |
| 10.4. Pristup mikro-podacima: | Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanicne statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12, 47/19) regulisana su pravila pod kojim spoljni korisnici mogu dobiti pristup individualnim podacima za potrebe istraživanja. članom 58 definisane su vrste naučnih i istraživačkih organizacija koje mogu dobiti takve podatke. Davanje individualnih podatka bez identifikatora moguće je isključivo na pisani zahtjev naučno-istraživačkih ustanova, u svrhu obavljanja naučnoistraživačke djelatnosti, kao i medunarodnih statističkih organizacija i proizvođača statistike iz drugih država. Istraživački subjekt potpisuje Ugovor sa Upravom za statistiku, kao i Izjavu o poštovanju principa povjerljivosti. Proizvođači zvanične statistike vode posebnu evidenciju o korisnicima i o svrsi za koju su statistički podaci dati na korišćenje. |
| 10.5. Drugo: | Nije dostupno. |
| 10.6. Dokumentacija o metodologiji: |
http://monstat.org/uploads/files/industrija/prodcom/Metodologija_%20Industrijska%20proizvodnja%20(PRODCOM)_2020.pdf |
| 10.7. Dokumentacija o kvalitetu: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19) definisana je posvećenost kvalitetu, kojom se obezbjeđuje da proizvođači zvanične statistike u Crnoj Gori rade i sarađuju u skladu sa međunarodnim principima kvaliteta statističkog sistema. U skladu sa Deklaracijom kvaliteta ESS, članom 338 Ugovora o funkcionisanju EU, Regulativom 759/2015 i 223/2009 i Kodeksom prakse Evropske statistike usvojena su sljedeća dokumenta: 1. Strategija kvaliteta Uprave za statistiku 2. Vodič za implementaciju Strategije kvaliteta u Upravi za statistiku; 3. Implementacioni plan |
| 11. Upravljanje kvalitetom statističkih podataka Vrh | |
| 11.1. Obezbjeđivanje kvaliteta: | Uprava za statistiku se opredijelila za implementaciju elemenata TQM (Total quality management) modela koji podstiče razvoj i unapređenje funkcionisanja: - institucije, - proizvodnje rezultata zvanične statistike i - pojedinca. U srednjem roku Uprava za statistiku se opredijelila za implementaciju TQM modela kroz sljedeće ciljeve: 1. Stroga posvećenost korisnicima i ostalim zainteresovanim stranama, 2. Kvalitetni statistički procesi i proizvodi, 3. Profesionalna orijentacija zaposlenih, 4. Stalna unapređenja, 5. Smanjenje opterećenja izvještajnih jedinica. |
| 11.2. Procjena kvaliteta: | Kvalitet je posmatran kroz sve faze proizvodnje podataka, od odgovornog statističara, u skladu sa specifičnostima konkretnog istraživanja. Prikupljanje podataka i njihova obrada su subjekt ove kontrole. U okviru organizacije statističkih istraživanja, određeni aspekti kvaliteta su dio pripremljenosti osoblja uključenog i proizvodnju statistike. |
| 12. Značaj statističkih podataka Vrh | |
| 12.1. Potrebe korisnika: | Međunarodni korisnici: - Eurostat - Svjetska banka - UN organizacije - Medunarodni monetarni fond Nacionalni korisnici: - Ministarstva i drugi organi javne uprave - Lokalne samouprave i drugi organi lokalne uprave - Centralna banka - nevladine organizacije - studenti - istraživači - mediji |
| 12.2. Zadovoljstvo korisnika: | Uprava za statistiku je usvojila Strategiju upravljanja kvalitetom, Vodič za implementaciju Strategije upravljanja kvalitetom, kao i Implementacioni plan za sprovođenje politike kvaliteta. U cilju mjerenja stepena do kojeg ispunjava svoje obaveze prema korisnicima i u sklopu nove politike kvaliteta, Uprava za statistiku je sprovela istraživanje o zadovoljstvu korisnika. Rezultati istraživanja dostupni su na web stranici Uprave za statistiku, link: https://www.monstat.org/uploads/files/O%20NAMA/2.%20Izvjestaj%20o%20zadovoljstvu%20korisnika%20-%202022_FINAL(1).pdf |
| 12.3. Potpunost podataka: | Podaci su na nivou preduzeća i KAU. Svi zahtijevani podaci su prikupljeni. |
| 13. Tačnost i pouzdanost statističkih podataka Vrh | |
| 13.1. Opšta procjena: | Nije dostupna |
| 13.2. Greška uzorka: | Nije dostupna |
| 13.3. Ne-uzorkovana greška: | Nije dostupna |
| 14. Pravovremenost i tačnost objavljivanja podataka Vrh | |
| 14.1. Pravovremenost: | Podaci se objavljuju 180 dana od kraja referentnog perioda |
| 14.2. Tačnost: | Svi rokovi u toku 2022. godine su u potpunosti ispostovani (100%). |
| 15. Koherentnost i uporedivost statističkih podataka Vrh | |
| 15.1. Geografska uporedivost: | Podaci su geografski uporedivi sa podacima drugih EU zemalja. |
| 15.2. Vremenska uporedivost: | Podaci su objavljeni od 2010 na web sajtu http://monstat.org/cg/page.php?id=641&pageid=34 |
| 15.3. Domen usklađenosti: | U određenim slučajevima, podaci iz drugih oblasti ekonomskih statistika mogu biti upotrijebljeni za cross-checking podataka. |
| 15.4. Interna usklađenost: | Podaci su interno koherentni. |
| 17. Revizija statističkih podataka Vrh | |
| 17.1. Politika revizije: | Uprava za statistiku je usvojila politiku revizije i ista je dostupna na web sajtu http://monstat.org/userfiles/file/o%20nama/2017/Politika%20revizije.pdf |
| 17.2. Praksa revizije: | "Tipične revizije su minimalne. Značajne revizije se koriste samo ukoliko dođe do metodoloških promjena. - Za značajne revizije sve serije se preračunavaju, ali promjene nisu najavljene. Oznaka da je došlo do promjene se objavljuje zajedno sa izmijenjim podacima. - Ukoliko dođe do greške, ona se ispravlja u najkraćem mogućem roku ili u sledećem saopštenju. |
| 18. Obrada statističkih podataka Vrh | |
| 18.1. Izvor podataka: | Podaci se prikupljaju od izvjestajnih jedinica sa 5 i vise radnika(Preduzeća i KAU) koje su registrovane u Statističkom biznis registru u sektora B -Vađenje ruda i kamena i C-Prerađivačka industrija. |
| 18.2. Učestalost (frekvencija) prikupljanja podataka: |
Godišnje |
| 18.3. Prikupljanje podataka: | Izvještajna metoda |
| 18.6 Prilagođavanje podataka: |
Nije dostupno |
| 19. Komentar Vrh | |
