| Kategorija: | Multi - domenske statistike |
| Oblast: | Životna sredina |
| Istraživanje / popis: | Stvoreni i obradjeni otpad |
Napomena: Ukoliko imate neko pitanje u vezi metapodataka, obratite se nadležnima u MONSTAT-u.
| 1. Kontakt podaci Vrh | |
| 1.1. Nadležna organizacija: | Uprava za statistiku Crne Gore - MONSTAT |
| 1.2. Nadležna organizaciona jedinica: |
Odsjek statistike životne sredine i šumarstva |
| 1.5. Adresa kontakta: | IV Proleterske br. 2, 81000 Podgorica Crna Gora |
| 2. Podaci o ažuriranju metapodataka Vrh | |
| 2.1. Datum poslednje potvrde validnosti: |
|
| 2.2. Datum poslednje diseminacije: |
29/12/2023 |
| 2.3. Datum poslednjeg ažuriranja: |
25/07/2022 |
| 3. Prezentacija statističkih podataka Vrh | |
| 3.1. Opis podataka: | Cilj istraživanja statistike otpada je prikupljanje, obrada i diseminacija podataka o vrstama i količinama otpada koji stvaraju privredna društva - preduzeća iz oblasti proizvodnih i uslužnih djelatnosti i načinu postupanja sa otpadom, podataka o sakupljanju komunalnog otpada, izvoru sakupljenog komunalnog otpada i obradi komunalnog otpada. Podaci se prikupljaju kroz sljedeća istraživanja: Istraživanje o stvorenom otpadu, Istraživanje o sakupljanju i obradi otpada i Istraživanje o komunalnom otpadu. |
| 3.2. Klasifikacije koje se koriste u istraživanju / popisu: |
NACE Rev 2. Pravilnik o klasifikaciji otpada i katalogu otpada (Sl. list Crne Gore, br. 59/13 od 26.12.2013). Evropska lista otpada ? LoW (European List of Waste) http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2010:253:0002:0041:EN:PD Statistička klasifikacija otpada http://www.monstat.org/cg/page.php?id=608&pageid=608 |
| 3.3. Sektori obuhvaceni istraživanjem / popisom: |
A ? Poljoprivreda, šumarstvo i ribarstvo; B ? Rudarstvo; C - Prerađivačka industrija; D - Snabdijevanje električnom energijom, gasom, parom i klimatizacija; E - Snabdijevanje vodom, upravljanje otpadnim vodama, kontrolisanje procesa uklanjanja otpada i slične aktivnosti; F ? Građevinarstvo, G - Trgovina na veliko i trgovina na malo i popravka motornih vozila i motocikala - grana 45.2 Održavanje i popravka motornih vozila; M - Stručne, naučne i tehničke djelatnosti - oblast 75 Veterinarske djelatnosti; Q - Zdravstvena i socijalna zaštita - grupe: 86.10 Djelatnost bolnica, 86.21 Opšta medicinska praksa, 86.23 Stomatološka praksa i 86. 90 Ostala zdravstvena zaštita |
| 3.4. Statistički pojmovi koji se javljaju u istraživanju / popisu: |
Otpad je svaka materija ili predmet koju je imalac odbacio, namjerava da odbaci ili je dužan da odbaci u skladu sa zakonom. Neopasni otpad je otpad koji po sastavu i svojstvima nema neku od karakteristika opasnog otpada. Opasni otpad je otpad koji sadrži elemente ili jedinjenja koja imaju jedno ili više od sljedećih opasnih svojstava: eksplozivnost, reaktivnost, zapaljivost, nadražljivost, štetnost, toksičnost, infektivnost, kancerogenost, korozivnost, mutagenost, teratogenost, ekotoksičnost, svojstvo nagrizanja i svojstvo otpuštanja otrovnih gasova hemijskom ili biološkom reakcijom i osjetljivost/razdražljivost, kao i otpad iz kojeg, nakon odlaganja, može nastati druga materija koja ima neko od opasnih svojstava. Komunalni otpad je otpad nastao u domaćinstvima ili prilikom obavljanja djelatnosti koji je po svojstvima sličan otpadu nastalom u domaćinstvima. Miješani komunalni otpad je otpad iz domaćinstva preostao nakon odvajanja pojedinih frakcija komunalnog otpada za koji je predviđena mogućnost selektivnog sakupljanja uključujući komunalnu otpadnu ambalažu. Izvorni proizvođač otpada je svako lice čijom aktivnošću nastaje otpad. Obrada otpada je postupak prerade i/ili zbrinjavanja otpada, uključujući pripremu prije prerade i/ili zbrinjavanja. |
| 3.5. Statistička jedinica: | Izvještajne jedinice za Istraživanje o stvorenom otpadu su preduzeća sa 10 i više zaposlenih, čija je osnovna djelatnost definisana u sektorima: A ? Poljoprivreda, šumarstvo i ribarstvo; B ? Rudarstvo; C - Prerađivačka industrija; D - Snabdijevanje električnom energijom, gasom, parom i klimatizacija; E - Snabdijevanje vodom, upravljanje otpadnim vodama, kontrolisanje procesa uklanjanja otpada i slične aktivnosti; F ? Građevinarstvo, G - Trgovina na veliko i trgovina na malo i popravka motornih vozila i motocikala - grana 45.2 Održavanje i popravka motornih vozila; M - Stručne, naučne i tehničke djelatnosti - oblast 75 Veterinarske djelatnosti; Q - Zdravstvena i socijalna zaštita - grupe: 86.10 Djelatnost bolnica, 86.21 Opšta medicinska praksa, 86.23 Stomatološka praksa i 86. 90 Ostala zdravstvena zaštita.Izvještajne jedinice za istraživanje o komunalnom otpadu su komunalna preduzeća kojima Sekretarijat za lokalnu samoupravu dodjeljuje dozvolu za obavljanje službe sakupljanja i transporta komunalnog otpada. Izvještajne jedinice za istraživanje o sakupljanju i obradi otpada su preduzeća koja imaju dozvolu od Agencije za zaštitu životne sredine za sakupljanje, obradu, izvoz/uvoz otpada, preduzeća koja upravljaju odlagalištima - deponijama. |
| 3.6. Statistička populacija: | Privredna društva (preduzeća) sa 10 i više zaposlenih, čija je osnovna djelatnost definisana u sektorima A ? Poljoprivreda, šumarstvo i ribarstvo; B ? Rudarstvo; C - Prerađivačka industrija; D - Snabdijevanje električnom energijom, gasom, parom i klimatizacija; E - Snabdijevanje vodom, upravljanje otpadnim vodama, kontrolisanje procesa uklanjanja otpada i slične aktivnosti; F ? Građevinarstvo, G - Trgovina na veliko i trgovina na malo i popravka motornih vozila i motocikala - grana 45.2 Održavanje i popravka motornih vozila; M - Stručne, naučne i tehničke djelatnosti - oblast 75 Veterinarske djelatnosti; Q - Zdravstvena i socijalna zaštita - grupe: 86.10 Djelatnost bolnica, 86.21 Opšta medicinska praksa, 86.23 Stomatološka praksa i 86. 90 Ostala zdravstvena zaštita prema Klasifikaciji djelatnosti 2010; sva komunalna preduzeća, preduzeća koja upravljaju odlagalištem - deponijom i preduzeća koja imaju dozvolu za sakupljanje, obradu i izvoz/uvoz otpada od Agencije za zaštitu životne sredine. |
| 3.7. Referentna oblast: | Crna Gora |
| 3.8. Vremenska pokrivenost: | U cilju dobijanja kvalitetnih i uporedivih podataka u skladu sa međunarodnim standardima, odnosno Regulativom o statistici otpada 2150/2002, izvršen je preračun podataka za period od 2011 - 2019. godine, kroz projekat nacionalna IPA 2017. Podaci su objavljeni 29. decembra 2020. godine, dostupni su na sledećem linku u sekciji Podaci: https://www.monstat.org/cg/page.php?id=1007&pageid=64 |
| 3.9. Osnovni (bazni) period: | Nije relevantno. |
| 4. Mjerna jedinica Vrh | |
| kilogrami, tone | |
| 5. Referentni period Vrh | |
| Kalendarska godina. | |
| 6. Institucionalno ovlašćenje Vrh | |
| 6.1. Pravni akti i drugi dogovori: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19) definisane su odredbe za prikupljanje, obradu i diseminaciju podataka. Zakon pruža upravi za statistiku jasno i široko pravno ovlašćenje da prikuplja i pristupa podacima potrebnim za sprovođenjem Programa i Godišnjeg plana. Zakon daje prioritet upotrebi administrativnih podataka, kao i pravo pristupa individualnim podacima koja su rezultat istraživanja ostalih proizvođača zvanične statistike. Kao dopuna zakonskim odredbama, Uprava za statistiku je potpisao nekoliko memoranduma o saradnji sa imaocima administratvnih podataka. Prilikom izrade instrumenata za istraživanje o stvorenom otpadu u industriji korišćena je Regulativa 2150/2002 Evropskog parlamenta i savjeta od 25. novembra 2002. godine i Regulativa 849/2010 o izmjeni Regulative (EZ) br. 2150/2002 od 27. septembra 2010.godine. |
| 6.2. Dijeljenje podataka: | Potpisani Sporazumi o saradnji sa proizvođačima zvanične statistike: 1. Upravom carina 2. Poreskom upravom 3. Ministarstvom finansija 4. Centralnom bankom Crne Gore 5. Trilateralni sporazum (MONSTAT, Min.fnansija i CBCG) Međunarodne institucije: 1. EUROSTAT 2. UN organizacije 3. MMF 4. Svjetska banka |
| 7. Povjerljivost statističkih podataka Vrh | |
| 7.1. Povjerljivost - politika: | članovi 53-60 Zakona o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19) daju okvir za zaštitu, korišćenje i prenos povjerljivih podataka. MONSTAT je izradio dva sveobuhvatna Pravilnika koji pokrivaju procedure za zaštitu ličnih podatka, kao i vođenje pojedinačnih evidencija. U cilju realizacije zakonskog okvira o funkcionisanju bezbjednosnog sistema i statističke povjerljivosti usvojen je Pravilnik o čuvanju statističkih podatka kojim se uređuje način, vrijeme, tehnički uslovi i organizacija čuvanja statističkih podataka, radi sprečavanja njihovog uništavanja, otuđivanja i neovlašćenog korišćenja, kao i Pravilnik o sadržaju i načinu vođenja evidencije o korisnicima individualnih statističkih podataka kojim se propisuje sadržaj i način vođenja evidencije o korisnicima individualnih statističkih podatka. članom 59 pristup povjerljivim podacima zvanične statistike ograničen je na lica koja obavljaju poslove i zadatke kod proizvođača zvanične statistike i do stepena u kojem su ti podaci neophodni za proizvodnju zvanične statistike. Lica koja obavljaju poslove i zadatke kod proizvođača zvanične statistike dužna su da potpišu Izjavu o poštovanju principa povjerljivosti. Zakon o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike je u skladu sa Regulativom 223/2009 i Regulativom (EU) 2015/759 od 29. aprila 2015. godine koje regulišu i odredbe povjerljivosti. Vlada Crne Gore je usvojila Izjavu o posvećenosti povjerenju u zvaničnu statistiku Crne Gore (Commitment of Confidence). |
| 7.2. Povjerljivost - tretman podataka: |
Odnos prema povjerljivim podacima: Shodno članu 56. Zakona o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike, individualni podaci o fizičkim ili pravnim licima su povjerljivi i predstavljaju službenu tajnu. Shodno članu 57. povjerljivi podaci biće korišćeni isključivo za statističke svrhe i biće iskazani u zbirnom obliku. |
| 8. Pravila diseminacije Vrh | |
| 8.1. Kalendar objavljivanja podataka: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19) se propisuje da proizvođači zvanične statistike pripremaju, ažuriraju i objavljuju Kalendar objavljivanja statističkih podataka. Objavljuje se na internet stranici Uprave za statistiku najkasnije do 20. decembra za narednu godinu, za sve proizvođače zvanične statistike koji uključuje datume objavljivanja statističkih podataka. Svaka promjena u datumu objavljivanja u Kalendaru objavljuje se unaprijed u skladu sa Procedurom o neplaniranim revizijama. |
| 8.2. Pristup kalendaru (link ili referenca): |
http://www.monstat.org/cg/page.php?id=12&pageid=12 |
| 8.3. Korisnički pristup: | Opšti cilj proizvođača zvanične statistike jeste zadovoljenje potreba svojih korisnika i da na razumljiv način učini dostupnim svim korisnicima statističke podatke u isto vrijeme i pod istim uslovima. Uprava za statistiku je u obavezi da proizvodi i vrši diseminaciju zvanične statistike na objektivan, transparentan i profesionalan način, tako da svi korisnici budu ravnopravno tretirani. |
| 9. Učestalost (frekvencija) diseminacije Vrh | |
| Frekvencija diseminacije podataka je godišnja. Eurostat-u se podaci dostavljaju svake druge godine. Rok za dostavljanje podataka prema Eurostat-u je 30. jun tekuće godine. | |
| 10. Dostupnost i jasnoca Vrh | |
| 10.1. Štampana izdanja: | Saopštenje o stvorenom i obrađenom otpadu dostupno je na sajtu: https://www.monstat.org/cg/page.php?id=1009&pageid=64 |
| 10.2. Publikacije: | Nije dostupno. |
| 10.3. Onlajn baza podataka: | http://195.66.179.231/PXWeb/pxweb/sr/?rxid=10e1249f-a4ab-485f-a56b-54d18e79ebbd |
| 10.4. Pristup mikro-podacima: | Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12) regulisana su pravila pod kojim spoljni korisnici mogu dobiti pristup individualnim podacima za potrebe istraživanja. članom 58 definisane su vrste naučnih i istraživačkih organizacija koje mogu dobiti takve podatke. Davanje individualnih podatka bez identifikatora moguće je isključivo na pisani zahtjev naučno-istraživačkih ustanova, u svrhu obavljanja naučno-istraživačke djelatnosti, kao i međunarodnih statističkih organizacija i proizvođača statistike iz drugih država. Istraživački subjekt potpisuje Ugovor sa Upravom za statistiku, kao i Izjavu o poštovanju principa povjerljivosti. Proizvođači zvanične statistike vode posebnu evidenciju o korisnicima i o svrsi za koju su statistički podaci dati na korišćenje. |
| 10.5. Drugo: | Nije dostupno. |
| 10.6. Dokumentacija o metodologiji: |
Metodologija statistike otpada dostupna je na web sajtu Uprave za statistiku: https://www.monstat.org/userfiles/file/ziv%20sredina/METODOLOGIJA-STAT_%20OTPADA%20-9_%20sept_%202014_.pdf |
| 10.7. Dokumentacija o kvalitetu: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19) definisana je posvećenost kvalitetu, kojom se obezbjeđuje da proizvođači zvanične statistike u Crnoj Gori rade i sarađuju u skladu sa međunarodnim principima kvaliteta statističkog sistema. U skladu sa Deklaracijom kvaliteta ESS, članom 338 Ugovora o funkcionisanju EU, Regulativom 759/2015 i 223/2009 i Kodeksom prakse Evropske statistike usvojena su sljedeća dokumenta: 1. Strategija kvaliteta Uprave za statistiku 2. Vodič za implementaciju Strategije kvaliteta u Upravi za statistiku; 3. Implementacioni plan |
| 11. Upravljanje kvalitetom statističkih podataka Vrh | |
| 11.1. Obezbjeđivanje kvaliteta: | Uprava za statistiku se opredijelila za implementaciju elemenata TQM (Total quality management) modela koji podstiče razvoj i unapređenje funkcionisanja: - institucije, - proizvodnje rezultata zvanične statistike i - pojedinca. U srednjem roku Uprava za statistiku se opredijelio za implementaciju TQM modela kroz sljedeće ciljeve: 1. Stroga posvećenost korisnicima i ostalim zainteresovanim stranama, 2. Kvalitetni statistički procesi i proizvodi, 3. Profesionalna orijentacija zaposlenih, 4. Stalna unapređenja, 5. Smanjenje opterećenja izvještajnih jedinica. |
| 11.2. Procjena kvaliteta: | Kvalitet istraživanja prati se u svim fazama proizvodnje podataka (prikupljanje, unos i obrada). Podaci dobijeni istraživanjima upoređuju se sa podacima iz prethodnih godina i uporedjuju se podaci između različitih istraživanja iz oblasti statistike otpada. |
| 12. Značaj statističkih podataka Vrh | |
| 12.1. Potrebe korisnika: | Međunarodni korisnici: - Eurostat - Svjetska banka - UN organizacije - Međunarodni monetarni fond Nacionalni korisnici: - Ministarstva i drugi organi javne uprave - Lokalne samouprave i drugi organi lokalne uprave - Centralna banka - nevladine organizacije - studenti - istraživači - mediji |
| 12.2. Zadovoljstvo korisnika: | Uprava za statistiku je usvojila Strategiju upravljanja kvalitetom, Vodič za implementaciju Strategije upravljanja kvalitetom, kao i Implementacioni plan za sprovođenje politike kvaliteta. U cilju mjerenja stepena do kojeg ispunjava svoje obaveze prema korisnicima i u sklopu nove politike kvaliteta, Uprava za statistiku je sprovela istraživanje o zadovoljstvu korisnika. Rezultati istraživanja dostupni su na web stranici Uprave za statistiku, link: http://monstat.org/userfiles/file/KVALITET/2020/2_%20Izvjestaj%20o%20zadovoljstvu%20korisnika.pdf |
| 12.3. Potpunost podataka: | Svi zahtijevani podaci se proizvode istraživanjima iz oblasti statistike otpada. |
| 13. Tačnost i pouzdanost statističkih podataka Vrh | |
| 13.1. Opšta procjena: | Podaci se dobijaju izvještajnom i anketnom metodom, pa su podložni uobičajenim vrstama greške - greškama prilikom obrade i neodgovora. U cilju sprečavanja mogućnosti pojave greški preduzimaju se odgovarajuće aktivnosti kako bi se identifikovali i eliminisali potencijalni izvori grešaka. |
| 13.2. Greška uzorka: | Uzoračka greška ne može se izračunati jer se istraživanja ne sprovede na osnovu uzorka. |
| 13.3. Ne-uzorkovana greška: | U neuzoračke greške spadaju: greška obuhvata, greška mjerenja, greška odaziva i greška obrade. |
| 14. Pravovremenost i tačnost objavljivanja podataka Vrh | |
| 14.1. Pravovremenost: | Prema Godišnjem planu zvanične statistike i Kalendaru objavljivanja statističkih podataka rok za objavu saopštenja je 28. oktobar tekuće godine. Podaci se odnose na prethodnu godinu. |
| 14.2. Tačnost: | Podaci su objavljeni u skladu sa Godišnjim planom zvanične statistike i Kalendarom objavljivanja statističkih podataka Uprave za statistiku za 2020. godinu. |
| 15. Koherentnost i uporedivost statističkih podataka Vrh | |
| 15.1. Geografska uporedivost: | Metodologija istraživanja je usklađena sa EU Regulativama što omogućava uporedivost između zemalja. |
| 15.2. Vremenska uporedivost: | U cilju dobijanja kvalitetnih i uporedivih podataka u skladu sa međunarodnim standardima, odnosno Regulativom o statistici otpada 2150/2002, izvršen je preračun podataka za period od 2011 - 2019. godine, kroz projekat nacionalna IPA 2017. Podaci su objavljeni 29. decembra 2020. godine, dostupni su na sledećem linku u sekciji Podaci: https://www.monstat.org/cg/page.php?id=1007&pageid=64 |
| 15.3. Domen usklađenosti: | Nije dostupno. |
| 15.4. Interna usklađenost: | Podaci su interno koherentni. |
| 17. Revizija statističkih podataka Vrh | |
| 17.1. Politika revizije: | Uprava za statistiku je usvojila politiku revizije i ista je dostupna na web sajtu: http://www.monstat.org/cg/page.php?id=1493&pageid=1493 |
| 17.2. Praksa revizije: | Nije dostupno. |
| 18. Obrada statističkih podataka Vrh | |
| 18.1. Izvor podataka: | Izvor podatka su: komunalna preduzeća kojima Sekretarijat za lokalnu samoupravu dodjeljuje dozvolu za obavljanje službe sakupljanja i transporta komunalnog otpada; preduzeća imaju dozvolu od Agencije za zaštitu životne sredine za sakupljanje, obradu, izvoz/uvoz otpada; preduzeća koja upravljaju odlagalištima ? deponijama; preduzeća sa 10 i više zaposlenih, čija je osnovna djelatnost definisana u sektorima B ? Rudarstvo; C - Prerađivačka industrija; D - Snabdijevanje električnom energijom, gasom, parom i klimatizacija; E - Snabdijevanje vodom, upravljanje otpadnim vodama, kontrolisanje procesa uklanjanja otpada i slične aktivnosti; A ? Poljoprivreda, šumarstvo i ribarstvo; F ? Građevinarstvo, G - Trgovina na veliko i trgovina na malo i popravka motornih vozila i motocikala - grana 45.2 Održavanje i popravka motornih vozila; M - Stručne, naučne i tehničke djelatnosti - oblast 75 Veterinarske djelatnosti; Q - Zdravstvena i socijalna zaštita - grupe: 86.10 Djelatnost bolnica, 86.21 Opšta medicinska praksa, 86.23 Stomatološka praksa i 86. 90 Ostala zdravstvena zaštita prema Klasifikaciji djelatnosti 2010. Podaci o stvorenim količinama otpada u uslužnim djelatnostima dobijaju se kompilacijom podataka iz različitih istraživanja: podataka Istraživanja o stvorenom otpadu, podataka o količinama otpada prikupljenih od izvornih proizvođača iz Istraživanja o sakupljanju i obradi otpada i podataka o količinama sakupljenog otpada u proizvodnim i uslužnim djelatnostima iz Istraživanja o komunalnom otpadu. |
| 18.2. Učestalost (frekvencija) prikupljanja podataka: |
Podaci se prikupljaju u godišnjoj periodici. |
| 18.3. Prikupljanje podataka: | Podaci se prikupljaju izvještajnom metodom za Istraživanje o komunalnom otpadu i Istraživanje o sakupljanju i obradi otpada, dok se podaci Istraživanja o stvorenom otpadu prikupljaju anketnom metodom. |
| 18.6 Prilagođavanje podataka: |
Nije relevantno. |
| 19. Komentar Vrh | |
