| Kategorija: | Ekonomske statistike |
| Oblast: | Cijene |
| Istraživanje / popis: | Pariteti kupovne moci |
Napomena: Ukoliko imate neko pitanje u vezi metapodataka, obratite se nadležnima u MONSTAT-u.
| 1. Kontakt podaci Vrh | |
| 1.1. Nadležna organizacija: | Uprava za statistiku Crne Gore - MONSTAT |
| 1.2. Nadležna organizaciona jedinica: |
Odsjek za statistiku cijena i spoljne trgovine |
| 1.5. Adresa kontakta: | IV Proleterske br. 2, 81000 Podgorica Crna Gora |
| 2. Podaci o ažuriranju metapodataka Vrh | |
| 2.1. Datum poslednje potvrde validnosti: |
18.12.2023 |
| 2.2. Datum poslednje diseminacije: |
29/12/2023 |
| 2.3. Datum poslednjeg ažuriranja: |
18.12.2023 |
| 3. Prezentacija statističkih podataka Vrh | |
| 3.1. Opis podataka: | Paritet kupovne moći (PKM) je efikasno sredstvo u međunarodnim poređenjima bruto domaćeg proizvoda u Evropi. Budući da uključuje i uticaj cijena, ovaj indikator je najbolji pokazatelj privrednog stanja u nekoj državi. Pariteti kupovne moći (PKM) su stope za prevođenje valuta koje se primjenjuju kako bi se izvršilo pretvaranje ekonomskih indikatora izraženih u nacionalnim valutama u zajedničku vještačku valutu - Standard kupovne moći (SKM), i koja izjednačava kupovnu moć različitih nacionalnih valuta i omogućava svrsishodno poređenje obima između zemalja. Na veličinu BDP-a po stanovniku izraženog u standardu kupovne moći najvećim dijelom utiču veličina BDP-a procijenjenog rashodnom metodom, nivo potrošačkih cijena i broj stanovnika. Standard kupovne moći (SKM) je jedinica vještačke valute koja eliminiše razlike između nivoa cijena između zemalja. Tako jedan SKM kupuje isti obim roba i usluga u svim zemljama. Ova jedinica omogućava smisleno poređenje obima ekonomskih pokazatelja u svim zemljama. |
| 3.2. Klasifikacije koje se koriste u istraživanju / popisu: |
PKM se proizvodi u skladu sa klasifikacijom finalne potrošnje BDP Evropskog sistema nacionalnih i reginalnih računa (ESA 2010). PKM se klasifikuju prema tipu finalne potrošnje - stvarni troškovi idividualne potršnje, stvarni troškovi kolektivne potrošnje i kapitalni izdaci. U okviru individualne potrošnje PKM se klasifikuje prema kupcima - domaćinstva, neprofitne institucije koje služe domaćinstvima i individualni izdaci države. Cijene koje se koriste za izračunavanje PKM oslanjaju se na definicije, koncept, klasifikacije i pravila objavljivanja datih u okviru ESA 2010. |
| 3.3. Sektori obuhvaceni istraživanjem / popisom: |
PKM se obračunava za potrebe BDP-a i njegove različite podagregate, rashodne strane nacionalnih računa. |
| 3.4. Statistički pojmovi koji se javljaju u istraživanju / popisu: |
Paritet kupovne moći - PKM je sredstvo za prevođenje nacionalnih valuta u zajedničku valutu koja izjednačava kupovnu moć različitih nacionalnih valuta. To znaci da određeni iznos nacionalne valute, konvertovan u drugu zajedničku valutu po paritetu kupovne moći, odgovara iznosu potrebnom za kupovinu iste korpe proizvoda i usluga u svim zemljama. U najednostavnijem obliku, PKM predstavlja odnos cijena pojedinih proizvoda i usluga u nacionalnim valutama između zemalja. Tako na primjer, znamo da se danas za određenu sumu novca moze kupiti manje robe nego što smo mogli kupiti za isti iznos prije mesec dana, naravno, mnogo manje nego prije godinu ili nekoliko godina. Kupovna moć 1 Eura je niža zbog poskupljenja. Drugim riječima isti iznos kupovne moći je smanjen zato što je nivo cijena za proizvode i usluge koje smo kupili danas viši nego prije nekoliko mjeseci, godinu ili nekoliko godina. U najednostavnijem obliku, PKM predstavlja odnos cijena pojedinih proizvoda i usluga u nacionalnim valutama između zemalja. |
| 3.5. Statistička jedinica: | PKM se obračunava za svaku zemlju članicu projekta, za EU u cjelini, kao i za Eurozonu. |
| 3.6. Statistička populacija: | Rashodna strana nacionalnih računa, kako je precizirano u ESA 2010, definiše statističku populaciju. |
| 3.7. Referentna oblast: | Eurostat je nadležna institucija za godišnji obračun i disiminaciju PKM za 37 evropskih zemalja. To uključuje 27 zemalja članica EU, 3 članice EFTE (Island, Norveška i švajcarska), Ujedinjeno Kraljevstvo, 5 zemalja sa statusom kandidata za članstvo u EU (Crna Gora, Srbija, BJR Makedonija, Turska i Albanija) i Bosnu i Hercegovinu sa statusom potencijalnog kandidata. Sve zemlje učesnice, za izabrane proizvode i usluge prikupljaju dovoljan broj cijena, kako bi se obezbijedila pouzdana prosječna cijena. Cijene se prikupljaju u glavnom gradu u prodavnicama koje su najreprezentativnije za pojedine grupe proizvoda i usluga i predstavljaju prosječnu cijenu na nivou države. |
| 3.8. Vremenska pokrivenost: | Podaci o paritetu kupovne moći i indeksu nivoa cijena, za Crnu Goru dostupni su od 2005 godine. |
| 3.9. Osnovni (bazni) period: | Nije relevantno. |
| 4. Mjerna jedinica Vrh | |
| PKM se mogu interpretirati kao devizni kursevi nacionalnih valuta zemalja izraženih prema standardu kupovne moći. Oni prikazuju broj valutnih jedinica po SKM. Stvarni troškovi su troškovi u nacionalnoj valuti pretvoreni u SKM upotrebom PKM. Na ovaj način oni su denominirani u SKM. Za izračunavanje indeksa nivoa cijena i indeksa obima po stanovniku, EUROSTAT koristi baze EU28, EU27 ili EU15 (EU28=100, EU27=100 ili EU15=100, u zavisnosti od izbora korisnika). | |
| 5. Referentni period Vrh | |
| Referentni period je kalendarska godina. U Eurostatovoj bazi podataka, podaci su dostupni od 1995. godine, mada ne i za sve zemlje, kojih je ukupno 37. Podaci za Crnu Goru su dostupni od 2005. godine. | |
| 6. Institucionalno ovlašćenje Vrh | |
| 6.1. Pravni akti i drugi dogovori: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike (Sl.list Crne Gore br. 18/12 i 47/19) definisane su odredbe za prikupljanje, obradu i diseminaciju podataka. Zakon pruža Upravi za statistiku pravno ovlašćenje da prikuplja i pristupa podacima potrebnim za sprovođenje Programa i Godišnjeg plana. Zakon daje prioritet upotrebi administrativnih podataka, kao i pravo pristupa individualnim podacima koji su rezultat istraživanja ostalih proizvođača zvanične statistike. Kao dopuna zakonskim odredbama, Uprava za statistiku je potpisala više memoranduma o saradnji sa imaocima administratvnih podataka. |
| 6.2. Dijeljenje podataka: | Eurostat je odgovoran za obračun i objavljivanje podataka. Svi podaci koji su uključeni u obračun PKM-a su dostupni na uvid nacionalnim statistikama ali samo u svrhu validacije. |
| 7. Povjerljivost statističkih podataka Vrh | |
| 7.1. Povjerljivost - politika: | članovi 53-60 Zakona o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19) daju okvir za zaštitu, korišćenje i prenos povjerljivih podataka. Uprava za statitistiku je izradila dva sveobuhvatna Pravilnika koji pokrivaju procedure za zaštitu ličnih podatka, kao i vođenje pojedinačnih evidencija. U cilju realizacije zakonskog okvira o funkcionisanju bezbjednosnog sistema i statističke povjerljivosti usvojen je Pravilnik o čuvanju statističkih podatka kojim se uređuje način, vrijeme, tehnički uslovi i organizacija čuvanja statističkih podataka, radi sprečavanja njihovog uništavanja, otuđivanja i neovlašcenog korišćenja, kao i Pravilnik o sadržaju i načinu vođenja evidencije o korisnicima individualnih statističkih podataka kojim se propisuje sadržaj i način vođenja evidencije o korisnicima individualnih statističkih podatka. članom 59 pristup povjerljivim podacima zvanične statistike ograničen je na lica koja obavljaju poslove i zadatke kod proizvođača zvanične statistike i do stepena u kojem su ti podaci neophodni za proizvodnju zvanične statistike. Lica koja obavljaju poslove i zadatke kod proizvođača zvanične statistike dužna su da potpišu Izjavu o poštovanju principa povjerljivosti. Zakon o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike je u skladu sa Regulativom 223/2009 i Regulativom (EU) 2015/759 od 29. aprila 2015. godine koje regulišu i odredbe povjerljivosti. Vlada Crne Gore je usvojila Izjavu o posvećenosti povjerenju u zvaničnu statistiku Crne Gore (Commitment of Confidence). |
| 7.2. Povjerljivost - tretman podataka: |
Zaposleni u Upravi za statistika Crne Gore potpisuju povjerljive izjave o poštovanju povjerljivosti podataka i za svako namjerno kršenje povjerljivosti statističkih podataka predviđene su znatne zakonske mjere. članom 54 Zakona o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike Crne Gore ("Sl.list RCG", br.18/12) je regulisano da se podaci prikupljeni, obrađeni i sačuvani za potrebe zvanične statistike smatraju povjerljivim, ako je na osnovu tih podataka moguće neposredno ili posredno identifikovati izvještajne jedinice, čime se otkrivaju pojedinačni podaci. Izvještajna jedinica se neposredno identifikuje imenom, nazivom ili adresom, odnosno preko dodijeljenog identifikacionog broja. Posredna identifikacija je utvrđivanje identiteta izvještajne jedinice dedukcijom, uzimajući u obzir sve mjere da bi se identifikovala izvještajna jedinica. Podaci za čije korišćenje su izvještajne jedinice dale izričit pristanak ne smatraju se povjerljivim. |
| 8. Pravila diseminacije Vrh | |
| 8.1. Kalendar objavljivanja podataka: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12) se propisuje da proizvođači zvanične statistike pripremaju, ažuriraju i objavljuju Kalendar objavljivanja statističkih podataka. Objavljuje se na internet stranici Uprave za statistiku najkasnije do 20. decembra za narednu godinu, za sve proizvođače zvanične statistike koji uključuje datume objavljivanja statističkih podataka. Svaka promjena u datumu objavljivanja u Kalendaru objavljuje se unaprijed u skladu sa Procedurom o neplaniranim revizijama. Prva procjena PKM i odgovarajućih indikatora za prethodnu godinu objavljuje se u junu tekuće godine. Finalni podaci se objavljuju u decembru za tri prethodne godine. |
| 8.2. Pristup kalendaru (link ili referenca): |
Kalendar objavljivanja statističkih podataka dostupan je na sledećem linku: http://www.monstat.org/cg/page.php?id=12&pageid=12 |
| 8.3. Korisnički pristup: | Opšti cilj proizvođača zvanične statistike jeste zadovoljenje potreba svojih korisnika i da na razumljiv način učini dostupnim svim korisnicima statističke podatke u isto vrijeme i pod istim uslovima. Uprava za statistiku je u obavezi da proizvodi i vrši diseminaciju zvanične statistike na objektivan, transparentan i profesionalan način, tako da svi korisnici budu ravnopravno tretirani. |
| 9. Učestalost (frekvencija) diseminacije Vrh | |
| Podaci se objavljuju dva puta godišnje. | |
| 10. Dostupnost i jasnoca Vrh | |
| 10.1. Štampana izdanja: | EUROSTAT objavljuje dva godišnja saopštenja (jun, decembar): Saopštenje o stvarnoj individualnoj potrošnji i bruto domaćem proizvodu po stanovniku prema standardu kupovne moći i saopštenje o indeksima nivoa cijena za finalnu potrošnju domaćinstva. Nakon objavljivanja zvaničnih saopštenja EUROSTAT-a, MONSTAT objavljuje kompilaciju navedenih saopštenja i ista su dostupna na sledećem linku: https://www.monstat.org/cg/page.php?id=678&pageid=86 |
| 10.2. Publikacije: | Sve publikacije koje objavljuje Zavod za statistiku dostupne su na sljedećem linku: https://www.monstat.org/cg/publikacije.php?id=100 |
| 10.3. Onlajn baza podataka: | Saopštenja o Paritetu kupovne moći koje objavljuje Eurostat mogu se naći na internet stranici: http://ec.europa.eu/eurostat/web/purchasing-power-parities/publications/news-releases Saopštenja koja objavljuje MONSTAT mogu se naći na sajtu: http://monstat.org/userfiles/file/paritet%20kupovne%20moci/GDP%20in%20PPS_mne.pdf |
| 10.4. Pristup mikro-podacima: | Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12) regulisana su pravila pod kojim spoljni korisnici mogu dobiti pristup individualnim podacima za potrebe istraživanja. članom 58 definisane su vrste naučnih i istraživačkih organizacija koje mogu dobiti takve podatke. Davanje individualnih podatka bez identifikatora moguće je isključivo na pisani zahtjev naučno-istraživačkih ustanova, u svrhu obavljanja naučnoistraživačke djelatnosti, kao i međunarodnih statističkih organizacija i proizvođača statistike iz drugih država. Istraživački subjekt potpisuje Ugovor sa Upravom za statistiku, kao i Izjavu o poštovanju principa povjerljivosti. Proizvođači zvanične statistike vode posebnu evidenciju o korisnicima i o svrsi za koju su statistički podaci dati na korišćenje. |
| 10.5. Drugo: | Nije relevantno. |
| 10.6. Dokumentacija o metodologiji: |
Najnovija verzija metodologije "EUROSTAT-OECD Methodological manual on purchasing power parities" dostupna je na Eurostatovom sajtu. http://ec.europa.eu/eurostat/web/products-manuals-and-guidelines/-/KS-RA-12-023 |
| 10.7. Dokumentacija o kvalitetu: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19) definisana je posvećenost kvalitetu, kojom se obezbjeđuje da proizvođači zvanične statistike u Crnoj Gori rade i sarađuju u skladu sa međunarodnim principima kvaliteta statističkog sistema. U skladu sa Deklaracijom kvaliteta ESS, članom 338 Ugovora o funkcionisanju EU, Regulativom 759/2015 i 223/2009 i Kodeksom prakse Evropske statistike usvojena su sljedeća dokumenta: 1. Strategija kvaliteta Uprave za statistiku 2. Vodič za implementaciju Strategije kvaliteta u Upravi za statistiku; 3. Implementacioni plan |
| 11. Upravljanje kvalitetom statističkih podataka Vrh | |
| 11.1. Obezbjeđivanje kvaliteta: | Uprava za statistiku se opredijelila za implementaciju elemenata TQM (Total quality management) modela koji podstiče razvoj i unapređenje funkcionisanja: - institucije, - proizvodnje rezultata zvanične statistike i - pojedinca. U srednjem roku Uprava za statistiku se opredijelila za implementaciju TQM modela kroz sljedeće ciljeve: 1. Stroga posvećenost korisnicima i ostalim zainteresovanim stranama, 2. Kvalitetni statistički procesi i proizvodi, 3. Profesionalna orijentacija zaposlenih, 4. Stalna unapređenja, 5. Smanjenje opterećenja izvještajnih jedinica. Svi podaci koje zemlje učesnice projekta dostavljaju Eurostatu, prolaze kroz detaljan proces validacije, kako je objašnjeno u metodologiji (Eurostat-OECD Methodological Manual). |
| 11.2. Procjena kvaliteta: | "PPP Inventory" koje zemlje učesnice projekta dostavljaju Eurostatu, služi za procjenu kvaliteta, shodno regulativi Br. 1445/2007. |
| 12. Značaj statističkih podataka Vrh | |
| 12.1. Potrebe korisnika: | Međunarodni korisnici: - Eurostat - Svjetska banka - UN organizacije - Međunarodni monetarni fond Nacionalni korisnici: - Ministarstva i drugi organi javne uprave - Lokalne samouprave i drugi organi lokalne uprave - Centralna banka - nevladine organizacije - studenti - istraživači - mediji |
| 12.2. Zadovoljstvo korisnika: | Uprava za statistiku je usvojila Strategiju upravljanja kvalitetom, Vodič za implementaciju Strategije upravljanja kvalitetom, kao i Implementacioni plan za sprovođenje politike kvaliteta. U cilju mjerenja stepena do kojeg ispunjava svoje obaveze prema korisnicima i u sklopu nove politike kvaliteta, Uprava za statistiku je sprovela istraživanje o zadovoljstvu korisnika. Rezultati istraživanja dostupni su na web stranici Uprave za statistiku, link: http://monstat.org/userfiles/file/KVALITET/2020/2_%20Izvjestaj%20o%20zadovoljstvu%20korisnika.pdf |
| 12.3. Potpunost podataka: | Kada su u pitanju zahtjevi Eurostata trenutno ne dostavljamo tri seta podataka: PPP_HOSP_A: Survey - Hospitals PPP_SPATI_N: Spatial Adjustment Factors PPP_VAT_A: VAT Data |
| 13. Tačnost i pouzdanost statističkih podataka Vrh | |
| 13.1. Opšta procjena: | Preciznost i tačnost podataka povećava se sa nivoom agregacije. To znači da PKM na nivou BDP je pouzdaniji od PKM na nivou finalne potrošnje domaćinstva. Isto tako PKM za finalnu potrošnju domaćinstva je pouzdaniji nego PKM za grupe "hrana i bezalkoholna pića" ili "odjeću i obuću" koji su pod-agregati finalne potrošnje domaćinstva. |
| 13.2. Greška uzorka: | Istraživanje nije zasnovano na slučajnom uzorku tako da ne možemo koristiti standardne pristupe za procjenu uzoračke greške. |
| 13.3. Ne-uzorkovana greška: | U istraživanjima koja se sprovode u okviru potrošnih dobara i usluga mogu se javiti greške usled neusaglašenosti odabranog proizvoda sa datom definicijom (opisom) tog proizvoda (neodgovarajuća veličina proizvoda ili neodgovarajući parametri kvaliteta). Iako validacija ima za cilj eliminisanje ovih grešaka pažljivim upoređivanjem cijena, materijala i ostalih karakteristika, neke greške je teško identifikovati, posebno one koje se odnose na kvalitet. Slični problemi mogu nastati i u drugim istraživanjima kao i u godišnjem istraživanju o naknadama zaposlenih u javnom sektoru. Taj problem nastaje usljed heterogenih izvora podataka koji se koriste u različitim zemljama. |
| 14. Pravovremenost i tačnost objavljivanja podataka Vrh | |
| 14.1. Pravovremenost: | Podatke o paritetu kupovne moći i bruto domaćem proizvodu prema standardu kupovne moći, EUROSTAT objavljuje godišnje. PPP se za datu (t) godinu objavljuje u sledećim fazama: - posle t+6 mjeseci: objavljuju se prvi preliminarni rezultati; - posle t+12 mjeseci: objavljuju se preliminarni rezultati; - posle t+24 mjeseca: objavljuju se revidirani preliminarni rezultati; - posle t+36 mjeseci: objavljuju se konačni rezultati za godinu t. |
| 14.2. Tačnost: | Podaci o PKM se uvijek objavljuju u junu i decembru u skladu sa Kalendarom statističkih podataka za tekuću godinu koji je uskladjen sa kalendarom objavljivanja EUROSTAT-a. |
| 15. Koherentnost i uporedivost statističkih podataka Vrh | |
| 15.1. Geografska uporedivost: | PKM je u osnovi prostorni pokazatelj nivoa cijena, pri čemu se uporedivost rezultata među zemljama može smatrati veoma dobrom. |
| 15.2. Vremenska uporedivost: | PKM su prostorni pokazatelji nivoa cijena koji su pogodni za poređenja koja uključuju više geografskih područja u datom trenutku. Za razliku od uzorka proizvoda koji se koristi prilikom snimanja cijana kod indeksa potrošačkih cijena, izbor proizvoda u okviru istraživanja PKM nije napravljen kako bi se pratilo kretanje cijena u vremenu, već u cilju utvrđivanja razlika u cijenama između zemalja. Ako je potrebno proizvodi u uzorku mogu da se mijenjaju između dva uzastopna istraživanja u cilju održavanja i poboljšanja uporedivosti između zemalja. Ipak pokazatelji PKM mogu se koristiti u vremenskom poređenju pod određenim okolnostima i pod uslovom da se podaci tumače sa velikom pažnjom. |
| 15.3. Domen usklađenosti: | PKM i njegovi izvedeni indikatori dostupni su u dva različita domena u okviru Eurostatove baze podataka: domen PKM i domen nacionalnih računa. PKM, indeks nivoa cijena, podaci o potrošnji kao i indikatori fizičkog obima određenih kategorija mogu se naći u okviru PKM domena, dok podaci o potrošnji i fizičkom obimu BDP kao i glavnih agregata nacionalnih računa mogu naći u domenu nacionalnih računa. |
| 15.4. Interna usklađenost: | Nije relevantno. |
| 17. Revizija statističkih podataka Vrh | |
| 17.1. Politika revizije: | Uprava za statistiku je usvojila politiku revizije i ista je dostupna na web sajtu, na sledećem linku http://www.monstat.org/cg/page.php?id=1493&pageid=1493 Paritet kupovne moći prevashodno podliježe politici revizije EUROSTAT-a. |
| 17.2. Praksa revizije: | U cilju održavanja što većeg stepena koherentnosti sa nacionalnim računima, u decembru 2016. godine, nakon uvođenja ESA 2010, revidirana je kompletna serija PPP podataka. |
| 18. Obrada statističkih podataka Vrh | |
| 18.1. Izvor podataka: | Za istraživanja koja se sprovode u okviru potrošnih dobara i usluga izvori podataka su: maloprodajni objekti (mini-marketi, supermarketi, kiosci, specijalizovane prodavnice), preduzetnici, javna preduzeća, internet, CPI, itd. Cijene se prikupljaju u glavnom gradu i njegovoj okolini. Cijene se prikupljaju u vremenskom periodu od tri godine u okviru šest zasebnih istraživanja (dva istraživanja godišnje). Usluge stanovanja se tretiraju na poseban način. U većini zemalja sprovodi se godišnje istraživanje o renti. U zavisnosti sa kojim podacima raspolažemo postoje dva pristupa koji se koriste za poređenje renti i izdataka u tu svrhu: cjenovni pristup i kvantitativni pristup. U okviru investicionih dobara i usluga sprovode se dva istraživanja. Jedno istraživanje se odnosi na mašine i opremu (sprovodi se jednom u dvije godine) a drugo na građevinarstvo (sprovodi se jednom godišnje). Cijene za mašine i opremu se prikupljaju od proizvođača, uvoznika, distributera i samih kupaca. Cijene za građevinarstvo se prikupljaju za set standardnih građevinskih projekata koji se odnose na različite vrste objekata i građevinskih radova. |
| 18.2. Učestalost (frekvencija) prikupljanja podataka: |
Prikupljanje cijena je kontinuiran proces i odvija se na sledeći način: Potrošnja domaćinstva - postoji šest istraživanja koja pokrivaju različite djelove potrošnje domaćinstva, sprovode se u ciklusu od tri godine (dva istraživanja godišnje): - I istraživanje: Hrana, piće i duvan; - II istraživanje: Odjeća i obuća; - III istraživanje: Osnovni uređaju za domaćinstvo; - IV istraživanje: Transport, hoteli i restorani; - V istraživanje: Usluge; - VI istraživanje: Namještaj i zdravstvo. Potrošnja države - obuhvata godišnje istraživanje o naknadama zaposlenih u javnom sektoru i podcima o obrazovanju. Bruto investicije u osnovna sredstva - u okviru ove oblasti sprovodi se istraživanje koje se bavi snimanjem cijena za mašine i opremu (sprovodi se svake druge godine) i istraživanje u oblasti građevinarstva (sprovodi se jednom godišnje). Ponderi potrošne strane BDP-a i ostali podaci (CPI, renta, broj stanovnika) prikupljaju se jednom godišnje. |
| 18.3. Prikupljanje podataka: | Za potrebe snimanja cijena navedenih istraživanja MONSTAT angažuje anketare (snimatelje cijena). Cijene se prikupljaju u Podgorici, najčeće posjetom maloprodajnih objekata. Snimatelji od koordinatora projekta dobijaju upustvo o snimanju cijena, listu detaljno specifikovanih proizvoda kao i listu reprezentativnih objekata u kojima će se vršiti snimanje cijena. Odrđeni broj cijena se prikuplja centralizovano od strane zaposlenih u odjeljenju cijena. Metodi prikupljanja su različiti i zavise od vrste proizvoda ili usluge (telefonski intervju, internet sajtovi ili posebni upitnici). Istraživanje koje se odnosi na prikupljane cijena u građevinarstvu znatno je složenije i zahtijeva stručna znanja i sposobnosti iz ove oblasti, tako da se u tu svrhu angažuju vanjski eksperti kako bi se obezbijedile cijene za građevinske projekte. Ista praksa se primjenjuje kod sprovođenja istraživanja za mašine i opremu. Podaci o renti i o naknadama zaposlenih prikupljaku se iz postojećih izvora u upravi ili se dobijaju od drugih državnih institucija. |
| 18.6 Prilagođavanje podataka: |
Nije relevantno. |
| 19. Komentar Vrh | |
