| Kategorija: | Ekonomske statistike |
| Oblast: | Usluge |
| Istraživanje / popis: | Indeks prometa u uslugama |
Napomena: Ukoliko imate neko pitanje u vezi metapodataka, obratite se nadležnima u MONSTAT-u.
| 1. Kontakt podaci Vrh | |
| 1.1. Nadležna organizacija: | Uprava za statistiku Crne Gore - MONSTAT |
| 1.2. Nadležna organizaciona jedinica: |
Odsjek statistike kratkoročnih indikatora |
| 1.5. Adresa kontakta: | IV Proleterske br. 2, 81000 Podgorica Crna Gora |
| 2. Podaci o ažuriranju metapodataka Vrh | |
| 2.1. Datum poslednje potvrde validnosti: |
17/11/2023 |
| 2.2. Datum poslednje diseminacije: |
29/12/2023 |
| 2.3. Datum poslednjeg ažuriranja: |
17/11/2023 |
| 3. Prezentacija statističkih podataka Vrh | |
| 3.1. Opis podataka: | Cilj istraživanja je prikupljanje podataka neophodnih za obračun indeksa ukupnog prometa u uslužnim djelatnostima. |
| 3.2. Klasifikacije koje se koriste u istraživanju / popisu: |
NACE Rev. 2 |
| 3.3. Sektori obuhvaceni istraživanjem / popisom: |
Izvještajne jedinice su poslovni subjekti klasifikovani u Statističkom poslovnom registru sa pretežnom djelatnosti u sledećim uslužnim delatnostima: G_X_G47, H, I, J, M_X_M701,721,722,750 i N_X_N771,772, 773,774,811,813 NACE Rev.2 |
| 3.4. Statistički pojmovi koji se javljaju u istraživanju / popisu: |
Indeksi prometa u ostalim uslugama pokazuju dinamiku vrijednosti prometa u posmatranom sektoru ostalih usluga. Promet robe bez PDV-a predstavlja vrijednost ukupnog prometa koji je privredno društvo ostvarilo u toku izvještajnog kvartala na teritoriji Crne Gore i iskazuje se u eurima. Obuhvata se ukupan promet koji je preduzeće ostvarilo, bez obzira da li je ostvaren u nekoj drugoj djelatnosti. Obrađuje se vrijednost prometa bez PDV-a u izvještajnom kvartalu. |
| 3.5. Statistička jedinica: | Jedinice posmatranja su sva preduzeća (privredna društva) u Crnoj Gori koja su predala PDV prijavu Upravi prihoda i carina Crne Gore. Obuhvat se temelji na EBS Regulativi 2019/2152 za kratkoročne statistike i njenim izmjenama i dopunama. |
| 3.6. Statistička populacija: | Okvir za uzorak je baziran na podacima iz Statističkog poslovnog registra Uprave za statistiku Crne Gore i obuhvata sve aktivne poslove u oblasti G_XG47, H, I, J, M_X_M701,721,722,750 i N_X_N771,772, 773,774,811,813 Nace Rev.2 |
| 3.7. Referentna oblast: | Podaci se odnose na čitavu teritoriju Crne Gore. |
| 3.8. Vremenska pokrivenost: | Podaci su dostupni od 2010 godine. |
| 3.9. Osnovni (bazni) period: | Bazna godina je 2015. godina. |
| 4. Mjerna jedinica Vrh | |
| Promjene u odnosu na prethodni period - procentualno (%) | |
| 5. Referentni period Vrh | |
| Kvartalno. | |
| 6. Institucionalno ovlašćenje Vrh | |
| 6.1. Pravni akti i drugi dogovori: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike (Sl.list Crne Gore br. 18/12, 47/19) definisane su odredbe za prikupljanje, obradu i diseminaciju podataka. Zakon pruža Upravi za statistiku pravno ovlašćenje da prikuplja i pristupa podacima potrebnim za sprovođenje Programa i Godišnjeg plana. Zakon daje prioritet upotrebi administrativnih podataka, kao i pravo pristupa individualnim podacima koji su rezultat istraživanja ostalih proizvođača zvanične statistike. Kao dopuna zakonskim odredbama, Uprava za statistiku je potpisala više memoranduma o saradnji sa imaocima administratvnih podataka. |
| 6.2. Dijeljenje podataka: | Potpisani Sporazumi o saradnji sa proizvođačima zvanične statistike: 1. Upravom prihoda i carina 2. Ministarstvom finansija 3. Centralnom bankom Crne Gore 4. Trilateralni sporazum (MONSTAT, Ministarstvo fnansija i CBCG) Međunarodne institucije: 1. EUROSTAT 2. UN organizacije 3. MMF 4. Svjetska banka |
| 7. Povjerljivost statističkih podataka Vrh | |
| 7.1. Povjerljivost - politika: | članovi 53-60 Zakona o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19.) daju okvir za zaštitu, korišćenje i prenos povjerljivih podataka. MONSTAT je izradio dva sveobuhvatna Pravilnika koji pokrivaju procedure za zaštitu ličnih podatka, kao i vođenje pojedinačnih evidencija. U cilju realizacije zakonskog okvira o funkcionisanju bezbjednosnog sistema i statističke povjerljivosti usvojen je Pravilnik o čuvanju statističkih podatka kojim se uređuje način, vrijeme, tehnički uslovi i organizacija čuvanja statističkih podataka, radi sprečavanja njihovog uništavanja, otuđivanja i neovlašćenog korišćenja, kao i Pravilnik o sadržaju i načinu vođenja evidencije o korisnicima individualnih statističkih podataka kojim se propisuje sadržaj i način vođenja evidencije o korisnicima individualnih statističkih podatka. članom 59 pristup povjerljivim podacima zvanične statistike ograničen je na lica koja obavljaju poslove i zadatke kod proizvođača zvanične statistike i do stepena u kojem su ti podaci neophodni za proizvodnju zvanične statistike. Lica koja obavljaju poslove i zadatke kod proizvođača zvanične statistike dužna su da potpišu Izjavu o poštovanju principa povjerljivosti. Zakon o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike je u skladu sa Regulativom 223/2009 i Regulativom (EU) 2015/759 od 29. aprila 2015. godine koje regulišu i odredbe povjerljivosti. Vlada Crne Gore je usvojila Izjavu o posvećenosti povjerenju u zvaničnu statistiku Crne Gore (Commitment of Confidence). |
| 7.2. Povjerljivost - tretman podataka: |
Zaposleni u Upravi za statistiku Crne Gore potpisuju povjerljive izjave o poštovanju povjerljivosti podataka, i za svako namjerno kršenje povjerljivosti statističkih podataka predviđene su znatne zakonske mjere. članom 54 Zakona o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike Crne Gore (Sl.list RCG , br.18/12 i 47/19) je regulisano da se podaci prikupljeni, obrađeni i sačuvani za potrebe zvanične statistike smatraju povjerljivim, ako je na osnovu tih podataka moguće neposredno ili posredno identifikovati izvještajne jedinice, čime se otkrivaju pojedinačni podaci. Izveštajna jedinica se neposredno identifikuje imenom, nazivom ili adresom, odnosno preko dodijeljenog identifikacionog broja. Posredna identifikacija je utvrđivanje identiteta izvještajne jedinice dedukcijom, uzimajući u obzir sve mjere da bi se identifikovala izvještajna jedinica. Podaci za čije korišćenje su izvještajne jedinice dale izričit pristanak ne smatraju se povjerljivim. |
| 8. Pravila diseminacije Vrh | |
| 8.1. Kalendar objavljivanja podataka: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19.) se propisuje da proizvođači zvanične statistike pripremaju, ažuriraju i objavljuju Kalendar objavljivanja statističkih podataka. Objavljuje se na internet stranici Uprave za statistiku najkasnije do 20. decembra za narednu godinu, za sve proizvođaće zvanične statistike koji ukljućuje datume objavljivanja statističkih podataka. Svaka promjena u datumu objavljivanja u Kalendaru objavljuje se unaprijed u skladu sa Procedurom o neplaniranim revizijama. |
| 8.2. Pristup kalendaru (link ili referenca): |
Kalendar objave podataka dostupan je na sledećem sajtu: https://monstat.org/uploads/files/O%20NAMA/Kalendar%20objavljivanja%20statsiti%C4%8Dkih%20podataka%20za%202022.%20godinu%20-%20%20finalna%20verzija%2028.12.2021.%20za%20web%20sajt(1).pdf |
| 8.3. Korisnički pristup: | Opšti cilj proizvođača zvanične statistike jeste zadovoljenje potreba svojih korisnika i da na razumljiv način učini dostupnim svim korisnicima statističke podatke u isto vrijeme i pod istim uslovima. Uprava za statistiku je u obavezi da proizvodi i vrši diseminaciju zvanične statistike na objektivan, transparentan i profesionalan način, tako da svi korisnici budu ravnopravno tretirani. |
| 9. Učestalost (frekvencija) diseminacije Vrh | |
| Kvartalno. | |
| 10. Dostupnost i jasnoca Vrh | |
| 10.1. Štampana izdanja: | Podaci indeksa prometa u uslugama dostupni su na web sajtu: https://www.monstat.org/cg/page.php?id=1979&pageid=1122 |
| 10.2. Publikacije: | Uprava za statistiku objavljuje sljedeće redovne publikacije: Statistički Godišnjak, Crna Gora u brojkama, Mjesečni statistički pregled. Pored navedenih redovnih, Uprava za statistiku objavljuje i vanredne publikacije. Neke od najznačajnijih vanrednih publikacija su sledeće: žene i muškarci u Crnoj Gori, Najčešće korišćeni statistički podaci. Sve publikacije koje objavljuje Uprava za statistiku dostupne su na sledećem linku: http://monstat.org/cg/publikacije.php |
| 10.3. Onlajn baza podataka: | Podaci su dostupni na web sajtu: http://monstat.org/cg/pxweb.php |
| 10.4. Pristup mikro-podacima: | Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19) regulisana su pravila pod kojim spoljni korisnici mogu dobiti pristup individualnim podacima za potrebe istraživanja. članom 58 definisane su vrste naučnih i istraživačkih organizacija koje mogu dobiti takve podatke. Davanje individualnih podatka bez identifikatora moguće je isključivo na pisani zahtjev naučno-istraživačkih ustanova, u svrhu obavljanja naučnoistraživačke djelatnosti, kao i međunarodnih statističkih organizacija i proizvođača statistike iz drugih država. Istraživački subjekt potpisuje Ugovor sa Upravom za statistiku, kao i Izjavu o poštovanju principa povjerljivosti. Proizvođači zvanične statistike vode posebnu evidenciju o korisnicima i o svrsi za koju su statistički podaci dati na korišćenje. |
| 10.5. Drugo: | Nije dostupno. |
| 10.6. Dokumentacija o metodologiji: |
Metodologija indeksa prometa u uslugama je dostupna na web sajtu: https://www.monstat.org/uploads/files/usluge/2020/Metodologija_Indeks%20prometa%20u%20uslugama_2020.pdf |
| 10.7. Dokumentacija o kvalitetu: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19) definisana je posvećenost kvalitetu, kojom se obezbjeđuje da proizvođači zvanične statistike u Crnoj Gori rade i sarađuju u skladu sa međunarodnim principima kvaliteta statističkog sistema. U skladu sa Deklaracijom kvaliteta ESS, članom 338 Ugovora o funkcionisanju EU, Regulativom 759/2015 i 223/2009 i Kodeksom prakse Evropske statistike usvojena su sljedeća dokumenta: 1. Strategija kvaliteta Uprave za statistiku 2. Vodič za implementaciju Strategije kvaliteta u Upravi za statistiku; 3. Implementacioni plan |
| 11. Upravljanje kvalitetom statističkih podataka Vrh | |
| 11.1. Obezbjeđivanje kvaliteta: | Uprava za statistiku se opredijelila za implementaciju elemenata TQM (Total quality management) modela koji podstiče razvoj i unapredenje funkcionisanja: - institucije, - proizvodnje rezultata zvanične statistike i - pojedinca. U srednjem roku Uprava za statistiku se opredijelila za implementaciju TQM modela kroz sljedeće ciljeve: 1. Stroga posvećenost korisnicima i ostalim zainteresovanim stranama, 2. Kvalitetni statistički procesi i proizvodi, 3. Profesionalna orijentacija zaposlenih, 4. Stalna unapređenja, 5. Smanjenje opterećenja izvještajnih jedinica. |
| 11.2. Procjena kvaliteta: | Kvalitet se prati u svim fazama proizvodnje podataka, od strane odgovornih statističara, u skladu sa specifikacijom za konkretno istraživanje. Prikupljanje, unos i obrada podataka su obično predmet ovog nadgledanja. Definicije osnovnih varijabli i metodologija obračuna rezultata (apsolutni podaci, indeksi u tekućim i stalnim cijenama) su potpuno usklađeni sa preporukama Eurostata u oblasti kratkoročnih indikatora (EBS Regulativa 2019/2152) osim sezonskih prilagođavanja. |
| 12. Značaj statističkih podataka Vrh | |
| 12.1. Potrebe korisnika: | Međunarodni korisnici: - Eurostat - Svjetska banka - UN organizacije - Međunarodni monetarni fond Nacionalni korisnici: - Ministarstva i drugi organi javne uprave - Lokalne samouprave i drugi organi lokalne uprave - Centralna banka - nevladine organizacije - studenti - istraživači - mediji |
| 12.2. Zadovoljstvo korisnika: | Uprava za statistiku je usvojila Strategiju upravljanja kvalitetom, Vodič za implementaciju Strategije upravljanja kvalitetom, kao i Implementacioni plan za sprovođenje politike kvaliteta. U cilju mjerenja stepena do kojeg ispunjava svoje obaveze prema korisnicima i u sklopu nove politike kvaliteta, Uprava za statistiku je sprovela istraživanje o zadovoljstvu korisnika. Rezultati istraživanja dostupni su na web stranici Uprave za statistiku, link: https://www.monstat.org/uploads/files/O%20NAMA/2.%20Izvjestaj%20o%20zadovoljstvu%20korisnika%20-%202022_FINAL(1).pdf |
| 12.3. Potpunost podataka: | Istraživanje se sprovodi metodom potpunog obuhvata. |
| 13. Tačnost i pouzdanost statističkih podataka Vrh | |
| 13.1. Opšta procjena: | Istraživanje se zasniva na administrativnom izvoru podataka (Uprava prihoda i carina Crne Gore). Shodno sporazumu o saradnji zaključenog u Podgorici septembra 2010. godine između Uprave za statistiku i Uprave prihoda i carina dostavljaju se podaci o prometu na osnovu PDV prijava u elektronskoj formi. |
| 13.2. Greška uzorka: | Nije relevantno. |
| 13.3. Ne-uzorkovana greška: | Nije relevantno. |
| 14. Pravovremenost i tačnost objavljivanja podataka Vrh | |
| 14.1. Pravovremenost: | Podaci se objavljuju 50 dana nakon isteka referentnog perioda. |
| 14.2. Tačnost: | Indikator tačnosti predstavlja vremensku razliku između stvarne objave podataka i planirane objave podataka. P3 = dact - dsch što se tiče istraživanja ostale usluge, tačnost=0, što znači da su podaci objavljeni u skladu sa Kalendarom objave podataka. |
| 15. Koherentnost i uporedivost statističkih podataka Vrh | |
| 15.1. Geografska uporedivost: | Podaci su geografski uporedivi sa podacima drugih EU zemalja. |
| 15.2. Vremenska uporedivost: | Podaci se objavljuju od 2010. godine. |
| 15.3. Domen usklađenosti: | U određenim slučajevima, podaci iz drugih oblasti ekonomske statistike mogu da se koriste za unakrsnu provjeru podataka. |
| 15.4. Interna usklađenost: | Podaci su interno povezani. Viši nivo agregacije je izveden iz detaljih indeksa prema dobro definisanim procedurama. |
| 17. Revizija statističkih podataka Vrh | |
| 17.1. Politika revizije: | Uprava za statistiku je usvojila politiku revizije i ista je dostupna na web sajtu: http://www.monstat.org/cg/page.php?id=1493&pageid=1493 |
| 17.2. Praksa revizije: | Tipične revizije su minimalne. Značajne revizije se koriste samo ukoliko dođe do metodoloških promjena. Obzirom da ne postoji zvanična politika revizije, u kvartalnom istraživanju ostalih usluga se koriste sledeće mjere: - Za značajne revizije (kao što je promjena bazne godine) sve serije se preračunavaju, ali promjene nisu najavljene. Oznaka da je došlo do promjene se objavljuje zajedno sa izmijenjim podacima. - Ukoliko dodje do greške, ona se ispravlja u najkraćem mogućem roku ili u sledećem saopštenju. - Objavljeni podaci se posmatraju kao preliminarni sve do izlaska sledećeg saopštenja kada preliminarni podaci postaju konačni. |
| 18. Obrada statističkih podataka Vrh | |
| 18.1. Izvor podataka: | Izvor podataka je administrativni - Uprava prihoda i carina (podaci o prometu na osnovu PDV prajava). |
| 18.2. Učestalost (frekvencija) prikupljanja podataka: |
Kvartalno. |
| 18.3. Prikupljanje podataka: | Po završetku kvartala, Uprava za statistiuku dobija bazu podataka u elektronskoj formi iz Uprave prihoda i carina, o sljedećim varijablama: o prometu, obračunatom PDV-u i broju radnika svih privrednih subjekata. |
| 18.6 Prilagođavanje podataka: |
Eurostatu se šalju kalendarski i sezonski prilagođeni podaci u redovnoj dinamici. |
| 19. Komentar Vrh | |
| Nije relevantno. | |
