| Kategorija: |
Demografija i socijalne statistike |
| Oblast: |
Stanovništvo |
| Istraživanje / popis: |
Statistika rođenih |
Napomena: Ukoliko imate neko pitanje u vezi metapodataka, obratite se nadležnima u MONSTAT-u.
| 1. Kontakt podaci Vrh |
| 1.1. Nadležna organizacija: |
Uprava za statistiku Crne Gore - MONSTAT |
1.2. Nadležna organizaciona
jedinica: |
Odsjek statistike demografije i migracija |
| 1.5. Adresa kontakta: |
IV Proleterske br. 2, 81000 Podgorica Crna Gora |
| 3. Prezentacija statističkih podataka Vrh |
| 3.1. Opis podataka: |
Statistika rodenih ima za cilj da proizvede podatke o demografskim karakteristikama živorodenog djeteta, kao i demografskim i socioekonomskim karakteristikama roditelja. Dobijeni podaci potrebni su za analizu prirodnog kretanja stanovništva na nivou Crne Gore i opština. Podaci predstavljaju osnov i za izračunavanje niza demografskih pokazatelja koji se koriste u svrhu izrade analiza bilo sadašnje ili buduće strukture populacije.Statistika rođenih je dostupna po starosti majke i po polu, na novou Crne Gore i po opštinama.
Podaci se prikupljaju iz Matičnog registra rođenih, koji vodi Ministarstvo unutrašnjih poslova. |
3.2. Klasifikacije koje se koriste
u istraživanju / popisu: |
Opštine |
3.3. Sektori obuhvaceni
istraživanjem / popisom: |
Nije relevantno. |
3.4. Statistički pojmovi koji
se javljaju u istraživanju /
popisu: |
Zivorođenim djetetom smatra se dijete koje poslije rođenja pokazuje znake života (disanje, odnosno kucanje srca) makar i za najkraće vrijeme, bez obzira na trajanje trudnoće majke. |
| 3.5. Statistička jedinica: |
živorođeno lice. |
| 3.6. Statistička populacija: |
Sva živorođena lica upisana u Matični registar rođenih u Ministarstvu unutrašnjih poslova. |
| 3.7. Referentna oblast: |
Crna Gora i opštine. |
| 3.8. Vremenska pokrivenost: |
od 1974. |
| 3.9. Osnovni (bazni) period: |
Nije relevantno. |
| 6. Institucionalno ovlašćenje Vrh |
6.1. Pravni akti i drugi
dogovori: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Službeni list Crne Gore", br. 018/12 od 30.03.2012, 047/19 od 12.08.2019) definisane su odredbe za prikupljanje, obradu i diseminaciju podataka. Zakon pruža Upravi za statistiku pravno ovlašenje da prikuplja i pristupa podacima potrebnim za sprovođenje Programa i Godišnjeg plana. Zakon daje prioritet upotrebi administrativnih podataka, kao i pravo pristupa individualnim podacima koja su rezultat istraživanja ostalih proizvođača zvanične statistike. Kao dopuna zakonskim odredbama, Uprava za statistiku je sa Ministarstvom unutrašnjih poslova, kao administrtaivnim izvorom podataka, 2010. godine potpisala memorandum o saradnji na području statistike rođenja i smrti. |
| 6.2. Dijeljenje podataka: |
Potpisani Sporazumi o saradnji sa proizvođačima zvanične statistike:
1. Upava carina
2.Poreskom Upravom
3. Ministarstvom finansija
4. Centralnom bankom Crne Gore
5. Trilateralni sporazum (MONSTAT, Ministarstvo finanasija i CBCG)
Međunarodne institucije:
1. EUROSTAT
2. UN organizacije
3. MMF
4. Svjetska banka |
| 7. Povjerljivost statističkih podataka Vrh |
| 7.1. Povjerljivost - politika: |
Clanovi 53-60 Zakona o zvanicnoj statistici i sistemu zvanicne statistike ("Službeni list Crne Gore", br. 018/12 od 30.03.2012, 047/19 od 12.08.2019) daju okvir za zaštitu, korišcenje i prenos povjerljivih podataka. MONSTAT je izradio dva sveobuhvatna Pravilnika koji pokrivaju procedure za zaštitu ličnih podatka, kao i vođenje pojedinačnih evidencija. U cilju realizacije zakonskog okvira o funkcionisanju bezbjednosnog sistema i statističke povjerljivosti usvojen je Pravilnik o čuvanju statističkih podatka kojim se uređuje način, vrijeme, tehnički uslovi i organizacija čuvanja statističkih podataka, radi sprečavanja njihovog uništavanja, otuđivanja i neovlašcenog korišcenja, kao i Pravilnik o sadržaju i načinu vođenja evidencije o korisnicima individualnih statističkih podataka kojim se propisuje sadržaj i način vodenja evidencije o korisnicima individualnih statističkih podatka.
članom 59 pristup povjerljivim podacima zvanične statistike ograničen je na lica koja obavljaju poslove i zadatke
kod proizvođača zvanične statistike i do stepena u kojem su ti podaci neophodni za proizvodnju zvanične
statistike. Lica koja obavljaju poslove i zadatke kod proizvođaca zvanične statistike dužna su da potpišu Izjavu o poštovanju principa povjerljivosti.
Zakon o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike je u skladu sa Regulativom 223/2009 i Regulativom (EU) 2015/759 od 29. aprila 2015. godine koje regulišu i odredbe povjerljivosti.
Vlada Crne Gore je usvojila Izjavu o posvećenosti povjerenju u zvaničnu statistiku Crne Gore (Commitment of Confidence). |
7.2. Povjerljivost - tretman
podataka: |
Uprava za statistiku dobija podatke od Ministarstva unutrašnjih posliova iz Matičnog registra rođenih u txt dokumentu bez identifikatora. Podaci se publikuju kao agregirani najniže na niovu opštine. Pravila pristupa mikro podacima definisana su članovima 58 i 59 Zakona o zvaničnoj statistici i
sistemu zvanične statistike. |
| 8. Pravila diseminacije Vrh |
8.1. Kalendar objavljivanja
podataka: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Službeni list Crne Gore", br. 018/12 od 30.03.2012, 047/19 od 12.08.2019) se propisuje da proizvođači zvanične statistike pripremaju, ažuriraju i objavljuju Kalendar objavljivanja statističkih podataka. Objavljuje se na internet stranici Uprave za statistiku najkasnije do 20. decembra za narednu godinu, za sve proizvodče zvanične statistike koji uključuje datume objavljivanja statističkih podataka. Svaka promjena u datumu objavljivanja u Kalendaru objavljuje se unaprijed u skladu sa Procedurom o neplaniranim revizijama. |
8.2. Pristup kalendaru
(link ili referenca): |
http://monstat.org/cg/page.php?id=12&pageid=12 |
| 8.3. Korisnički pristup: |
Opšti cilj proizvođaca zvanične statistike jeste zadovoljenje potreba svojih korisnika i da na razumljiv način učini dostupnim svim korisnicima statističke podatke u isto vrijeme i pod istim uslovima. Uprava za statistiku je u obavezi da proizvodi i vrši diseminaciju zvanične statistike na objektivan, transparentan i profesionalan način, tako da svi korisnici budu ravnopravno tretirani. |
| 10. Dostupnost i jasnoca Vrh |
| 10.1. Štampana izdanja: |
Saopštenja se objavljuju jednom godišnje i dostupna su na web sajtu na sledcim linkovima: http://www.monstat.org/cg/page.php?id=1341&pageid=49; http://www.monstat.org/cg/page.php?id=177&pageid=47. |
| 10.2. Publikacije: |
Uprava za statistiku objavljuje sljedece redovne publikacije: Statisticki Godišnjak, Crna Gora u brojkama, Mjesecni statisticki pregled. Pored navedenih redovnih, Uprava za statistiku objavljuje i vanredne publikacije. Neke od najznacanijih vanrednih publikacija su sljedece: žene i muškarci u Crnoj Gori, Najcešce korišceni statisticki podaci. Sve publikacije koje objavljuje Uprava za statistiku dostupne su na sljedecem linku: http://www.monstat.org/cg/publikacije.php?id=100 |
| 10.3. Onlajn baza podataka: |
Nije dostupno. |
| 10.4. Pristup mikro-podacima: |
Zakonom o zvanicnoj statistici i sistemu zvanicne statistike ("Službeni list Crne Gore", br. 018/12 od 30.03.2012, 047/19 od 12.08.2019) regulisana su pravila pod kojim spoljni korisnici mogu dobiti pristup individualnim podacima za potrebe istraživanja. Clanom 58 definisane su vrste naucnih i istraživackih organizacija koje mogu dobiti takve podatke. Davanje individualnih podatka bez identifikatora moguce je iskljucivo na pisani zahtjev naucno-istraživackih ustanova, u svrhu obavljanja naucnoistraživacke djelatnosti, kao i medunarodnih statistickih organizacija i proizvodaca statistike iz drugih država. Istraživacki subjekt potpisuje Ugovor sa Upravom za statistiku, kao i Izjavu o poštovanju principa povjerljivosti. Proizvodaci zvanicne statistike vode posebnu evidenciju o korisnicima i o svrsi za koju su statisticki podaci dati na korišcenje. |
| 10.5. Drugo: |
Nije relevantno. |
10.6. Dokumentacija o
metodologiji: |
Metodologija o statistici živorođenih je dostupna na web sajtu na linku: http://monstat.org/userfiles/file/demografija/rodjeni/Metodolo%C5%A1ko%20uputstvo-Statistika%20rodjenih.pdf |
10.7. Dokumentacija o
kvalitetu: |
Zakonom o zvaničnoj statistici i sistemu zvanične statistike ("Sl.list Crne Gore" br. 18/12 i 47/19) definisana je posvećenost kvalitetu, kojom se obezbjeđuje da proizvođači zvanične statistike u Crnoj Gori rade i sarađuju u skladu sa međunarodnim principima kvaliteta statističkog sistema.
U skladu sa Deklaracijom kvaliteta ESS, članom 338 Ugovora o funkcionisanju EU, Regulativom 759/2015 i 223/2009 i Kodeksom prakse Evropske statistike usvojena su sljedeća dokumenta:
1. Strategija kvaliteta Uprave za statistiku
2. Vodič za implementaciju Strategije kvaliteta u Upravi za statistiku;
3. Implementacioni plan |
| 11. Upravljanje kvalitetom statističkih podataka Vrh |
| 11.1. Obezbjeđivanje kvaliteta: |
Uprava za statistiku se opredijelila za implementaciju elemenata TQM (Total quality management) modela koji podstiče razvoj i unapređenje funkcionisanja:
- institucije,
- proizvodnje rezultata zvanicne statistike i
- pojedinca.
U srednjem roku Uprava za statistiku se opredijelia za implementaciju TQM modela kroz sljedece ciljeve:
1. Stroga posvecenost korisnicima i ostalim zainteresovanim stranama,
2. Kvalitetni statisticki procesi i proizvodi,
3. Profesionalna orijentacija zaposlenih,
4. Stalna unapredenja,
5. Smanjenje opterecenja izvještajnih jedinica. |
| 11.2. Procjena kvaliteta: |
|
| 12. Značaj statističkih podataka Vrh |
| 12.1. Potrebe korisnika: |
Međunarodni korisnici:
- Eurostat
- UN organizacije
Nacionalni korisnici:
- Ministarstva i drugi organi javne uprave
-Lokalne samouprave i drugi organi lokalne uprave
- Centralna banka
- nevladine organizacije
- studenti
- istraživaci
- mediji |
| 12.2. Zadovoljstvo korisnika: |
Uprava za statistiku je usvojila Strategiju upravljanja kvalitetom, Vodič za implementaciju Strategije upravljanja kvalitetom, kao i Implementacioni plan za sprovođenje politike kvaliteta.
U cilju mjerenja stepena do kojeg ispunjava svoje obaveze prema korisnicima i u sklopu nove politike kvaliteta, Uprava za statistiku je sprovela istraživanje o zadovoljstvu korisnika.
Rezultati istraživanja dostupni su na web stranici Uprave za statistiku, link: http://monstat.org/userfiles/file/KVALITET/2020/2_%20Izvjestaj%20o%20zadovoljstvu%20korisnika.pdf |
| 12.3. Potpunost podataka: |
Prema zahtjevu Eurostata neophodna je varijabla o redu rođenja djeteta i u narednom periodu intezivirat ce se saradnja sa Mup-om u cilju proizvodnje ove varijable.Podaci koji se šalju Eurostatu-u su na dobrovoljnoj i obavezujućoj osnovi. Od ukupno 19 obavezujuch tabela šaljemo 16. |
| 13. Tačnost i pouzdanost statističkih podataka Vrh |
| 13.1. Opšta procjena: |
S obzirom da je izvor podataka administrativni, obuhvaćeni su svi registrovani slučejevi rođenih lica, čime je obezbijeđena visoka ocjena tačnosti. |
| 13.2. Greška uzorka: |
Nije relevantno. |
| 13.3. Ne-uzorkovana greška: |
Nije relevantno. |
| 14. Pravovremenost i tačnost objavljivanja podataka Vrh |
| 14.1. Pravovremenost: |
Konačni rezultati se objavljuju najkasnije 100 dana po isteku referentnog perioda (T+100). Kalendar objave saopštenja je dostupan na linku: http://www.monstat.org/cg/page.php?id=12&pageid=12
Za 2022. godinu podaci su objavljeni 11. aprila 2023. godine. Podaci se dostavljaju Eurostatu 31. decembra tekuće za prethodnu godinu. |
| 14.2. Tačnost: |
Podaci se objavljuju na dan koji je predviđen Godišnjim planom i Kalendarom objave statističkih podataka. |
| 15. Koherentnost i uporedivost statističkih podataka Vrh |
| 15.1. Geografska uporedivost: |
Podaci se prikupljaju u skladu sa EU regulativom 1260/2013 pa je obazbijedjena uporedivost sa svim zemljama koje koriste istu metodologiju. |
| 15.2. Vremenska uporedivost: |
Dostupna je uporediva vremenska serija podataka od 1974. godine. |
| 15.3. Domen usklađenosti: |
Ne postoji slicno istraživanje sa kojim bi se moglo vršiti uporedjivanje. |
| 15.4. Interna usklađenost: |
Nije relevantno. |
| 17. Revizija statističkih podataka Vrh |
| 17.1. Politika revizije: |
Uprava za statistiku je usvojila politiku revizije i ista je dostupna na web sajtu: http://www.monstat.org/userfiles/file/o%20nama/2017/Politika%20revizije.pdf |
| 17.2. Praksa revizije: |
Kod ovog istraživanja primjenjuju se redovne revizije jer je Godišnjim planom predvidjena preliminarna i konacna objava podataka. Nije bilo velikih i neplaniranih revizija. |
| 18. Obrada statističkih podataka Vrh |
| 18.1. Izvor podataka: |
Administrativni izvor podataka - matični registar živorođenih. Zakon o matičnim registrima ("Službeni list Crne Gore", br. 047/08 od 07.08.2008, 041/10 od 23.07.2010, 040/11 od 08.08.2011,
055/16 od 17.08.2016) |
18.2. Učestalost (frekvencija)
prikupljanja podataka: |
mjesečno (godišnja služba) |
| 18.3. Prikupljanje podataka: |
administrativni izvor - Matični registar rođenih, Ministarstvo unutrašnjih poslova. |
18.6 Prilagođavanje
podataka: |
Nije relevantno. |
